Çocuk, ahlak gelişimi ile içinde bulunduğu toplumun değer yargılarını, ilkelerini içselleştirerek kendi ilke ve değer yargılarını oluşturur. Bu değerler sistemini çocuk, gelişim dönemi ile birlikte artarak geliştirir.
Ahlak, toplumdaki bireylerin “olumlu” ya da “olumsuz” şeklinde nitelenen davranışlarıdır. Çocukların davranışları, önceleri iyiliğe yöneliktir. Olumlu özellikler yönünde olduğu görülür. Sevginin bebekler, çocuklar üzerinde ne kadar etkili olduğunu hepimiz biliriz. Daha sonraları toplumdan gelen olumsuz etkilerle davranışların değiştiği gözlenir. Toplumdan öğrendiği, yaşayarak bireyselleştirdiği davranış biçimleri, artık onun kişiliğini oluşturmuştur.
Bize Düşen Görevler
Çocukların kişiliklerinin şekillendiği anaokulu yaşlarında, içinde bulundukları toplumun hak ve özgürlüklerini öğrenmelerine destek olunmalıdır. Toplum yaşamının hassasiyetleri, kendi istek ve çıkarlarını toplumla dengeleme kavratılmalıdır. Çocuğun insan davranışları ve tutumlarını nasıl algılaması gerektiği, bunlara karşı nasıl bir tutum geliştirmesi gerektiği örneklerle benimsetilmeli ve öğretilmelidir.
Toplumsal yaşamın sağlıklı ilişkilerle yürütülebilmesi için ahlak kuralları küçük yaşlardan başlayarak öğretilmeli ve bu eğitim kazandırılmalıdır. Bir arada yaşadığımız insanlara karşı haklarımızın ve bazı görevlerimizin olduğu ahlak gelişiminin bir kısmıdır. İnsanlar, topluma karşı sorumluluk taşıdıklarının bilincinde olmalıdır.
Genel değişmez ilkeler, hak, haksızlık, doğru ve yanlış davranışlar gibi kavramlar özümsenmeli ve çocuk da kendi ilke ve doğrularını geliştirebilmelidir. Toplum tarafından onay gören davranışlar küçük yaşlardan itibaren geliştirilmelidir. Kişiliğin gelişiminde insanın kendisine yaptığı katkılar da önemlidir. Kişiyi çeşitli davranışlara yönlendirmek isteyen içten gelen istekleri vardır.
Toplumu oluşturan kişiler olarak ahlak gelişimine önem vermeli, herkesin hak ve özgürlüklerini, adalet kavramını bildiği, sorumlu ve duyarlı toplum yaratmak için çaba harcamalıyız.
Çocuk ve Aile Danışmanı
Öznur Simav Durusoy
bu yazılarda ilginizi çekebilir:
