Booker T. Washington: Siyahilerin Kaderini Değiştirdi
Amerikalı yazar, öğretmen ve politik lider Booker T. Washington (1856-1915) bir köle olarak dünyaya geldi. İç savaş sonrasında 9 yaşındayken özgürlüğüne kavuştu. Çocukluk yıllarında okula gitmedi; tuz ocaklarında ve kömür madenlerinde çalışarak para kazanmak zorundaydı çünkü. Hampton Öğretmen Okulu ve Zirai Enstitüsü’ne kaydoluncaya dek resmi eğitim almamıştı. Buradaki masraflarını karşılamak için hademe olarak çalıştı. Mezun olduktan sonra siyahiler için yeni açılmış olan Tuskegee Öğretmen Okulu’nun ilk yöneticisi seçildi. Son derece kısıtlı bir sermayeyle açılan bu okul iki küçük binadan oluşuyordu. Eğitim adına neredeyse hiçbir ekipman yoktu. Bundan 34 yıl sonra Washington vefat ettiğinde okul 100’ü aşkın binası, 1500 öğrencisi, 38 meslek alanı ve ayda 2 milyon dolar geliriyle Washington’un muazzam eğitim anıtı haline gelmişti. Bugün Amerikalı siyahilerin eğitim alıp sosyalleşmesi adına barışçıl adımlar atan bir siyahi lider olarak tarihe adını yazmış bulunuyor.
Andrew Carnegie: Carnegie Mellon Üniversitesi’ni Kurdu
İskoç iş adamı Andrew Carnegie (1835-1919) 19. yüzyılın ortalarında küçük bir çocukken ABD’ye göç etti. 13 yaşında çalışmaya başladı. Tek ciddi eğitimi, İskoçya’daki amcasından almıştı. Amiral James Anderson, Carnegie ve onun gibi parlak birkaç gence zengin kütüphanesini açtı. Buradan doyasıya yararlanan Carnegie, devam eden yıllarda akademisyenler ve yazarlarla tanışıklığını artırdı. Carnegie Çelik Şirketi’ni kurmasıyla ünlendi. ABD’de servetini en kısa sürede artıran kişilerin başında gelen Carnegie, Carnegie Mellon Üniversitesi’nin de kurucusu.
Abraham Lincoln: ABD’nin Efsanevi Başkanı Oldu
16. ABD başkanı Abraham Lincoln (1809-1865) aynı zamanda köleliğe karşı olduğunu resmen açıklayan ve köleliğin kaldırılması yolunda İç Savaş’ı destekleyen ilk cumhuriyetçi liderdir. Bugün, ABD tarihinin en önemli liderleri arasında gösteriliyor. Kendi halinde yaşayan, fakir bir aileden geliyordu Lincoln. Bir asilzade değildi. Kentucky’de tek odalı ahşap bir kulübede yaşıyorlardı. Maddi durumları kısıtlı olduğu için sadece 18 ay resmi eğitim aldı. Üvey annesi Sarah Bush Johnston, bu zeki ve hevesli çocuğu okumaya teşvik etti ve evde bireysel çalışmalar yapması yolunda destekledi. Lincoln, yerel kütüphaneden ve tanıdıklardan ödünç aldığı kitapları okuyarak kendi kendini yetiştirdi. İncil, Shakespeare, İngiliz ve ABD tarihi özeli ilgi alanıydı.
C.S. Lewis: Bilim Kurgu Edebiyatı’nı Yaratan Oxfordlu Profesör
Yazar, eleştirmen ve teolog C.S. Lewis (1898-1963) 20. yüzyılın en büyük düşünürleri arasında gösteriliyor. Çocukluğunda insan şeklinde çizilmiş hayvanların konu edildiği kitaplar en yakın dostuydu. Kendisi de bu tür figürler çiziyor ve hikayelendiriyordu. 10 yaşında annesinin ölümü nedeniyle okula gönderilene dek evde özel öğretmenlerden eğitim aldı. Solunum sorunları nedeniyle okul yaşamı kesintilere uğradı. Yüzüklerin Efendisi’nin yazarı J.R.R. Tolkien’in de Oxford Üniversitesi’nde hocası olan Lewis, daha sonra Cambridge’de Ortaçağ ve Rönesans İngilizcesi Profesörü oldu. Bilim kurgu edebiyatında çığır açan Lewis, Narnia Krallığı’nı anlattığı uzun serisiyle yüzyıl edebiyatına damgasını vurdu.
Susan Gabriel / www.gencgelisim.com
bu yazılarda ilginizi çekebilir:
