Bel fıtığı için çağımızın hastalığıdır desek yerinde olur. Belimizde 5 adet omur kemiği vardır. Bu kemikler arasında da disk adı verilen kıkırdaklar bulunur. Disk, özel bir bağ dokusu organıdır; omurganın dayanıklılığına, hareketliliğine ve zorlamalara karşı dirençli olmasına, omurgaya uygulanan şok şeklindeki darbelerin emilmesine ve kuvvetin çevre dokulara dengeli bir şekilde dağılmasına hizmet eder.
Bel fıtığı, beldeki omur kemikleri arasında bulunan ve adeta bir amortisör gibi görev yapan bu disklerin fıtıklaşması, yerlerinden çıkması sonucu ortaya çıkan bir rahatsızlıktır.
Belimizde meydana gelen ilk iki değişiklik, diskin çeperinde aynen parmağınız yandığında olduğu gibi su toplanmasına benzer bir ödem ya da baloncuk meydana gelmesidir. Üçüncüsü ise disk yırtılmasıdır. Bu üç değişikliğe de fıtık deniyor. Ama üçü de fıtık değildir.
Bel fıtığı aslında ciddi ameliyat gerektiren yırtıklara denir. Bu ilk iki değişiklik, bel fıtığının başlangıç evreleridir. Ağrı, his ve refleks kayıplarıyla ortaya çıkar. Beli ve bacağı etkiler. Toplumun çeşitli kesimlerinde bel rahatsızlığı o kadar yaygındır ki, birçok ülkede yapılan istatistiklere göre; doktora müracaat nedeni olarak bel ağrısı, soğuk algınlığından sonra ikinci sırayı almaktadır. İnsanların yaklaşık % 80’i hayatları boyunca, en az bir defa bel ağrısı ile karşılaşmaktadır.
Belirtileri:
Ø Bel ve bacakta ağrı
Ø Hareket kısıtlılığı
Ø Yürürken aksama
Ø Bir tarafa doğru yamuk yürüme
Ø Bacağın bir tarafında uyuşma, yanma
Ø Bacağa vuran güç kaybı
Ø Bacak kaslarında incelme
Bel fıtığı hastası nelere dikkat etmeli:
* Eğilip kalkarken dizlerini kırmalı
* Uzun süre oturmamalı
* Uzun süre yüz üstü yatmamalı
* Kilosunu korumaya özen göstermeli
* Ters hareket, sağa sola dönme, eğilme, hatalı pozisyonlarda uzun süre durma gibi fıtığı patlatabilecek çeşitli yanlışlıklara düşmemeli
* Stres ve gerilimden kaçınmalı
* Kasların tembelleşmesine izin vermemeli
* Karın, kalça, bel kaslarını geliştirecek hareketleri düzenli olarak yapmalı
* Yanlış duruş ve oturuşlara dikkat etmeli
* Uzun süre araba kullanmamalı
Bel fıtığı vakalarının büyük bir kısmı, uyguladığımız tedavilere kısa bir süre içinde cevap verir. Özellikle, refleks ve duyu kaybı olmayan hastaların başarılı olma şansları çok yüksektir. Tedaviye direnen %3-5 oranında vakalarda ise ilaç tedavisi yanında uyguladığımız masaj, tens, fizyoterapi, nöralterapi, akupunktur, manyetik alan ve lazer gibi tedavilerle olumlu sonuçlar alınabilmektedir.
Hastalar tavsiyelerimize uyarak istirahat edip yanlış yapmadıkları sürece, felç olma ya da sakat kalma riskleri yoktur. Bel fıtığında ameliyatla tedavi, çok sayıda riski de beraberinde getirdiği için üzerinde çok düşünülmesi gereken bir yaklaşımdır. Çok nadir olarak planlanmalıdır.
*
Dr. Ali Akben
www.aliakben.com
