Sağlıklı ve mutluluk seviyesi yüksek bir hayat için olmazsa olmaz şartlardan bir tanesi de stresten uzak durmaktır. Günümüzün önemli sorunu olan stres birçok kişinin ve ailenin hayatını kabusa çeviriyor. Hepimizin sıklıkla karşı karşıya kaldığı stresi iyi yönetmeyi öğrenirsek zararlarından kurtulur hatta ondan faydalanabiliriz. Çünkü belli dozdaki stres bizi harekete geçirir. Günlük hayatta karşılaştığımız zorlukları aşmak için ihtiyaç duyduğumuz enerjiyi, dinamikliği ve gücü sağlar. Stresin azı karar, çoğu zarardır. Uzun süreli ve kontrol altına alınamayacak kadar fazla stres; yorgunluğa, enerji kapasitesinin düşmesine, beden ve ruh sağlığının bozulmasına sebep olur. Stres sadece sağlığımızı değil aile içi ve dışı tüm ilişkilerimizi, yaşamımızı etkiler.
Sakinleşme ve Stresi Kontrol Altına Alma Yolları
ALİ AKBEN
aliakben@aliakben.net
Sağlıklı ve mutluluk seviyesi yüksek bir hayat için olmazsa olmaz şartlardan bir tanesi de stresten uzak durmaktır. Günümüzün önemli sorunu olan stres birçok kişinin ve ailenin hayatını kabusa çeviriyor. Hepimizin sıklıkla karşı karşıya kaldığı stresi iyi yönetmeyi öğrenirsek zararlarından kurtulur hatta ondan faydalanabiliriz. Çünkü belli dozdaki stres bizi harekete geçirir. Günlük hayatta karşılaştığımız zorlukları aşmak için ihtiyaç duyduğumuz enerjiyi, dinamikliği ve gücü sağlar. Stresin azı karar, çoğu zarardır. Uzun süreli ve kontrol altına alınamayacak kadar fazla stres; yorgunluğa, enerji kapasitesinin düşmesine, beden ve ruh sağlığının bozulmasına sebep olur. Stres sadece sağlığımızı değil aile içi ve dışı tüm ilişkilerimizi, yaşamımızı etkiler.
Sakinleşme ve Stresi Kontrol Altına Alma Yolları
< Bilgi, tecrübe ve becerileriniz ölçüsünde yapabileceğiniz kadar iş üstlenin: Her işi yapabileceğinizi düşünürseniz hayal kırıklığı ve stres kaçınılmaz olur.
< Yerine getiremeyeceğiniz şeyler için söz vermeyin: Yapmayı vaat ettiğiniz bir şeyi yapamadığınızda bu hem itibarınızı etkiler, hem de sizi sorumluluk ve başarı doğrultusunda baskı altına sokar.
< Kendi kendinizi motive edin: Motive olmak için başkalarının sizi değerlendirmesini, ödüllendirmesini beklemeyin; kendi kendinizi motive edin. Böylece bir adım önde olursunuz.
< Gülümseyin: İçten bir gülümseme stresi yenmede işinizi kolaylaştıracaktır.
< Ulaşılabilir olan ve yeteneklerinizle doğru orantılı hedefler belirleyin: Yüksek hedef ve amaçlar ulaşılamadığında motivasyonu bozar, stresi körükler. Ayağınızı yorganınıza göre uzatınız.
< Kendinize zaman ayrın: İnsanlara ya da paraya köle olarak yaratılmadınız. Kendinize gereken değeri vererek mutlu yaşamaya çalışın.
< Düzenli egzersiz yapın: Böylece bedeninizi çalıştırarak zihninizi dinlendirecek, stresi en aza indirecek ve zararlarından kurtulacaksınız.
< Mevsimlere göre beslenme alışkanlığı edinin: Beslenmenin insan psikolojisini etkilediğini unutmayın. Sıcak bir havada ağır yağlı hamur işi yemekler yemek hem beden hem ruh sağlığımızı bozar.
< Gerilimli insanlardan uzak durun: Stres bulaşıcıdır, eğer bağışıklığınız yoksa gergin insanlardan olumsuz etkilenirsiniz. Etrafa negatif enerji yayan insanlarla dost olmayın.
< Alkol ve sigaradan uzak durun: Bunlar sağlıklı bedeni bozduğu gibi sağlıklı zihni de yorar, strese açık hale getirir.
< Zamanınızı iyi değerlendirin: Çoğumuzun kıymetini bilmediği önemli bir değerdir zaman. Boşa harcanan zamandan hesaba çekileceğimiz bilinci ile yapmamız gerekenleri zamanında yapamazsak daralan zaman bizi strese sokacaktır.
< Hobiler edinin: İlgi ve yetenekleriniz doğrultusunda edineceğiniz hobiler sizin stresten çıkış kapınız olabilir. Amatör uğraşılar stresin en büyük düşmanıdır.
Sakinleştiren Besinler
Bolca sebze ve meyve, süt ürünleri, patates, makarna ve kepek ekmeği tüketmek strese karşı sağlıklı şekilde savaşmanın anahtarıdır. Stres yüklü organizmaya en fazla fayda sağlayan madde ise magnezyumdur. Noradrenalin ve adrenalin gibi stres hormonlarının üretimi için gerekli olan magnezyum, aynı zamanda hassas ve sinirli bünyelere karşı bu hormonların üretimini de hızlandırıyor. Magnezyum; vücuttaki 300’den fazla hormonu harekete geçirerek, kalp ve kas gücünü kontrol altına alıyor. Magnezyum daha çok kepek ürünlerinde, fındık, badem, çekirdek (kabak) ve muzda bulunur. Fazla stresli bir döneme girildiğinde ise eczanelerde satılan magnezyum takviyelerinden de faydalanmak mümkün.
Beyin hücreleri için en önemli elementlerden biri ise; beyin, sinir ve kas hücrelerini anında enerji ile dolduran karbonhidrat. Bunun yanı sıra şeker de beyinde etkisini çabuk gösteren besinler arasında yer alıyor. Ama tabii şeker tüketimi konusunda çok dikkatli olmak gerekiyor. Çünkü şekerli gıdalar, kan şekerinin bir anda yükselip bir anda düşmesine sebep oluyor. Bu yüzden kana daha uzun sürede karışan karbonhidratları tercih etmek gerekiyor. Bunlara düşük glisemik endeksli gıdalar ya da kompleks karbonhidratlar diyoruz. Tahıl, baklagiller ve sebze, bol karbonhidrat içeren besinler arasında bulunuyor.
Stres altında olan kişi, hücrelere zarar veren radikaller ürettiğinden, bağışıklık sistemi de büyük ölçüde zarar görür. Havuçtaki beta karoten, portakaldaki C vitamini, buğday yağında bulunan E vitamini zararlı radikallere karşı koruyucularımız…
Ayrıca bir bardak sebze veya meyve suyu da bir öğün yerine geçiyor. Bunların yanı sıra fındık, fıstık veya ceviz de atıştırmak için ideal. İçerdikleri B vitamini sayesinde sinirler gevşeyip rahatlıyor.
Eriğin Marifetleri
Yaz aylarının vazgeçilmez meyveleri arasında yer alan erik, sinir sisteminden sindirim sistemine kadar pek çok derdin devası. Zengin B vitamini kaynağı olan bu meyve, sinirleri yatıştırır, kansızlığa iyi gelir, kanı temizler. Böbrekleri dinlendirir, idrar yollarını ve bağırsakların sıkılaştırıcı kaslarının faaliyetlerini destekler. Bu nedenle ishal ve idrar tutukluğuna iyi gelir. Ayrıca ateş düşürücü özelliğe de sahip olan eriği her gün düzenli olarak tüketmeye özen gösterin.
20 Adımda Sakinleşin
< Portakal suyu için: Stresle başa çıkabilmenin en etkili yollarından biri her gün 2 bardak portakal suyu içmek. Uzmanlara göre C vitamini stres hormonunun etkilerini azaltabiliyor.
< Cep telefonunuza yeşil bir nokta yapıştırın: North Carolina Üniversitesi uzmanlarına göre bu nokta bir tür hatırlatıcı işlevi görüyor. Kişi bu noktayı gördüğünde içinden derin bir nefes almak geliyor ve bu sayede kendini iyi hissediyor.
Yüzmeye gidin: Spor, bedeninizin ve ruhunuzun stresten arınmasını sağlar.
< İş yerinde müzik dinleyin: Müzik ruhun gıdasıdır. Onu besler, güçlendirir. İş yerinde zihni yormayan ve fazla sert olmayan müzik dinlemek ruhunuzu dinlendirecektir.
< Ayakkabılarınızı boyayın: Bazı araştırmalar temiz ve parlak ayakkabı giymenin kişiyi iyi hissettirdiğini gösteriyor.
< Çiçek sulayın: Çiçek besleyin, onlarla konuşun. Sulayın, her gün gözlemleyin. Güzel ve rengarenk dostlarınız olduğunda stres yanınıza bile yaklaşamaz.
< Mimiklerle konuşun: Konuşurken vücut dilini ve elleri kullanmak insanı rahatlatıyor.
< Arkadaşlarınızı arayın: Bu hem sizi hem de arkadaşlarınızı rahatlatır.
< Kompleks karbonhidrat tüketin: Karbonhidrat tüketmenin strese karşı olumlu etkileri bulunuyor.
< Muhabbet ortamı yaratın: Tanıdıklarınızla beraber olduğunuz bir ortamda yapılan sohbetlerin stresi azalttığı biliniyor.
< Çalışırken mola verin: Aşırı yorgunluk önemli bir stres nedenidir. Kısa molalar sayesinde bunun önüne geçebilirsiniz.
< Bir dostunuzun elini bir süre tutun: Bilim adamlarına göre aralarında sevgi bağı olan kişilerin temasları, karşılıklı rahatlamayı sağlayarak stresi azaltıyor. Tokalaşmanın tavsiye edilmesinin altında yatan espriyi iyi anlamak gerekir.
< Ütü yapın: Ütü, rutin hareketlerin yapıldığı bir aktivite olduğu için insanı rahatlatıyor, beynin stres düşüncesinden uzaklaşmasına yardımcı oluyor.
< Hayvanlarla ilgilenin: Araştırmalar hayvanlarla oynamanın ve ilgilenmenin stresle başa çıkmada etkili olduğunu gösteriyor. Kedi başı okşamanın insan sinir sisteminde oluşturduğu rahatlama bilimsel olarak ispatlanmıştır.
< Yüksek sesle şarkı söyleyin: Yüksek sesle şarkı söylemek, söyleyen kişinin rahatlamasını sağlıyor. Ancak etrafı rahatsız etmemeye özen gösterilmelidir.
< Affetmeyi bilin: İnsanların davranışlarını kontrol etmenin zor olduğunu anlayın. Başkalarının hatalarını affetmeyi öğrenin.
< Dua edin: Güvendiğiniz sınırsız bir güçten yardım istemek, ona el açmak kendinizi daha güçlü ve dingin hissetmenizi sağlar.
< Kitap ve şiir okuyun: Okumak ve dolayısıyla konsantre olmak zihninizi sakinleştirir, yeni şeyler öğrenmek beyninizi canlı tutar, sizi mutlu kılar.
< Saunaya gidin: Oklahoma State Üniversitesi’nde yapılan bir çalışma ile de desteklenen bilgiye göre sauna kişilerin rahatlamalarına, stresi yenmelerine önemli katkılar sağlıyor.
< Seyahate çıkın: Uzmanlara göre kısa seyahatler monotonluğun önüne geçiyor.
