Babası: Osman Bey
Annesi: Mal Hatun
Doğum Tarihi: 1281
Saltanatı: 1326- 1359
Ölümü: 1360
Devlet Sınırları: 95.000 km2
Sultan Orhan Gazi, babası Bizanslılara karşı mücadeleye giriştiği tarihten itibaren askerlik ve idari işlere katılarak devlet idaresini öğrendi. Akça Koca ve Abdurrahman Gazi’nin öğrencisi oldu. Orhan Gazi, gösterişi sevmezdi, ömrünün büyük bir kısmını savaş alanlarında geçirdi. Babası Osman Bey’in vefat ettiği tarihte (1326) Bursa’yı aldı. Bursa’yı devletin merkezi yaparak tahta çıktı. Kendi adına ”Akça” denen gümüş sikke bastırdı. O sıralarda 46 yaşındaydı. Osmanlı Devleti’nde sultan ünvanı ilk defa O’nun zamanında kullanıldı. Ülkesi içerisinde devamlı olarak dolaşır, halk ile birlikte olurdu. Devlet teşkilatında ilk idari, adli ve askeri düzenlemeyi gerçekleştirdi.
Orhan Gazi, iri yapılı bir insandı. Pembe beyaz bir teni vardı. Sarışın, uzunca boylu, mavi gözlüydü. Kulağında siyah bir beni vardı. Sağlam yapılı idi. Yumuşak huylu, merhametli, fakir halkı seven, ulemaya hürmetli, dindar, adaletli, hesabını bilen ve hiçbir zaman telaşa kapılmayan, halka kendisini sevdirmiş bir beydi. Sık sık halkın arasına karışır, onları ziyaret etmekten çok hoşlanırdı. Davranışları dengeli ve kararlı idi. Çatık kaşlı idi. Kendisine söylenen sözleri daima dikkatle dinlerdi. Hoş sohbet bir insandı. Âlimlerle konuşmaktan çok hoşlanırdı. Hareketli ve dinamik bir insandı. Ancak tedbirle düşünerek adım atardı. Yüksek bir ahlak duygusuna sahipti.
Devletin ilk ilmi ve sosyal kurumlarının oluşması da yine O’nun zamanında başladı. İznik’te cami, medrese ve imaret yaptırdı. Osmanlı Devleti’nin ilk üniversitesi olan bu medreseye o dönemin en önemli hocalarını görevlendirerek ilmi eğitimi başlattı.
Orhan Gazi 1346’da Bizans İmparatoru VI. Yoannis Kantakuzinos’un kızı Teodora ile evlendi.
Ayrıca, Yarhisar Tekfur’unun kızı Holofira, Bilecik tekfuruyla evlendirilirken, düğün basılıp Holofira esir alındı ve Orhan Gazi ile evlendirildi. Müslüman olduktan sonra adı Nilüfer Hatun olarak değiştirildi; bu evlilikten, ileride Osmanlı Devleti’nin üçüncü hükümdarı olacak Murad Hüdavendigar doğdu. Çocukları, Fatma Hatun, Süleyman Paşa, Murad Hüdavendigar, İbrahim, Halil, Kasım