Babası: Sultan III. Ahmed
Annesi: Rabia Şermi Sultan
Doğumu: 20 Mart 1725
Ölümü: 07 Nisan 1789
Saltanatı: 1774- 1789
Sultan I. Abdülhamid, İstanbul’da doğdu. Annesi Rabia Sultan, ona kuvvetli bir tahsil yaptırdı. Sultan Abdülhamid zamanındaki mevcut tarih kitaplarını gözden geçirdi. Atalarının güçlendirdiği devleti en iyi şekilde yönetmek istiyordu. Çok zekiydi, dışarıda olup biteni göremediğinden geçmişte yaşanan olaylardan dersler çıkararak yorumlar yapıyordu. Hat sanatı ile de meşgul oldu. Merhametli, dindar, nazik ve saf bir insan olarak tanındı.
Sultan Abdülhamid, yirmi yedinci padişah olarak, 49 yaşında Osmanlı tahtına çıktı. Devlet idaresini teslim aldığı zaman, Osmanlı-Rus savaşı devam ediyordu. Osmanlı ve Rus Ordusu Varna Bölgesi Kozluca’da savaş halindeydi ve Çariçe II. Katerina ordunun merkezle bağlantısını kestiğinden ordu bozguna uğramıştı. Sadrazam iki devlet arasında barış yapılarak savaşın sona ermesi için diplomasi yolunu denedi. Ve iki ülke arasındaki savaş, yapılan görüşmeler sonunda 21 Temmuz 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması’nın imzalanması ile sona erdi.
Bu antlaşma ile devletin en önemli stratejik bölgesi, Kırım’ın, Rusya’ya verilmesi padişahı çok üzmüştü. Küçük Kaynarca Anlaşması ile devlet için yeni ve önemli bir problem ortaya çıkmıştı. Ruslar, Osmanlı Hükûmeti içindeki azınlıkların (Ortodoks) haklarını, Hıristiyanları ve kiliseleri koruyacaklardı. Artık Rus ticaret gemileri Boğazlar’dan izin almadan serbestçe geçebilecekti. Kendisini devleti güçlendirmek için hazırlayan Sultan Abdülhamid, daha iktidarının ilk aylarında devletin kaderini değiştiren, onun başına daha büyük meseleleri açan bir barışa imza atmak zorunda kalmıştı.
1787 yılında Rusya’ya karşı açılan savaşta, Avusturya ile olan cephede kazanılan savaş padişaha Gazi ünvanını kazandırmış, kaybedilen, Rusya’ya terkedilen Özi Kalesi ise padişahı üzüntüden felç etmişti. Sultan Abdülhamid saltanatı süresince birçok ıslahat ve imar hareketlerinde bulundu. Devlet işleriyle daima yakından ilgilendi. Her sorun hakkında fikir ve görüşlerini vezirlerine bildirirdi. Yetenekli vezirler atamaya çalıştı. Halka karşı daima şefkatli ve ılımlı davrandı.
Sultan I. Abdülhamid, siyasi ve askeri ıslahatlara girişti. Avrupai tarzda mektepler açtı. Yeniçeri ocağına ve donanmaya yeni bir çehre kazandırmaya çalıştı. Sürat Topçuları Ocağı’nı kurdurdu. Yeniçerilerin sayımını yaptırdı ve gereksiz yere fazla para alanları tespit ettirdi.
Sultan I. Abdülhamid henüz tahta geçmişti ki, kendisinden cülus bahşişi istendiğini duydu. Kaşlarını çatıp sertleşen Sultan I. Abdülhamid şöyle dedi: “Hazinede bahşiş yoktur, bundan böyle cülus bahşişi verilmeye! Asker evlatlarımıza fermanımız duyurula!” Askerler bir parça söylendilerse de, işi daha fazla ileriye götürmeden dağıldılar.
Sultan Abdülhamid orta boylu, buğday tenli, gür siyah sakallı, burnu biraz uzunca, gözleri ise hafif çekikti. Çok iyi niyetli ve insancıl bir yapıya sahipti. Devlet işlerinde ciddiyeti sever, başlanan bir işi sonuna kadar takip eder, ilgilileri de uyarırdı. Devlet görevi vereceği insanları araştırır, ehliyeti olanı tercih etmeye çalışırdı. Şehirde tebdil kıyafet gezmeyi, esnaf ve halkın dertlerini dinlemeyi severdi.
Sultan I. Abdülhamid, bütün başarısızlıklara rağmen Osmanlı padişahları arasında iyi niyeti ve gayreti ile anıldı. 1782 yılı yazında İstanbul’da çıkan yangında itfaiye işlerini bizzat kendisi yürütmesi sonucu halkın sevgi ve takdirini de kazanmıştı. Dindarlığı ve iyiliği sebebiyle halkın “veli” olarak gördüğü Sultan I. Abdülhamid, 15 yıl süren saltanattan sonra, 64 yaşında vefat etti. Cenazesi Bahçekapı’da kendi yaptırdığı türbesine defnedildi.
Çocukları: Esma, Emine, Rabia, Saliha, Alimşah, Dürrüşehvar, Fatma, Melikşah, Hibetullah Zekiye, IV. Mustafa, II. Mahmud, Murad, Nusret, Mehmed, Ahmed, Süleyman.
