👤 Hayatı ve Siyasi Kariyeri
Celâl Bayar (1883–1986), Türkiye Cumhuriyeti’nin üçüncü Cumhurbaşkanı ve Demokrat Parti’nin kurucusudur. 1883 yılında Bursa’nın Gemlik ilçesine bağlı Umurbey Köyü’nde doğmuştur. Babası, 93 Harbi sonrası Bulgaristan’dan göç eden bir fıkıh âlimidir. Bayar, genç yaşta memuriyet hayatına atılmış, adliye, reji ve bankacılık alanlarında görev yapmıştır. Bu süreçte Bursa’da eğitimine devam etmiş ve çeşitli bankalarda çalışmıştır. BiyografyaBiyografya+3Habertürk+3Yeni Akit+3Haberler
1908 yılında II. Meşrutiyet’in ilanıyla birlikte İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne katılarak siyasi hayatına adım atmıştır. Milli Mücadele döneminde aktif rol almış, İzmir’de Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin kuruluşunda yer almıştır. Cumhuriyet’in ilanından sonra Türkiye İş Bankası’nın kurulmasında görev almış ve çeşitli bakanlık görevlerinde bulunmuştur. Tuz Gölü Gazetesi
🏛️ Demokrat Parti’nin Kuruluşu ve Cumhurbaşkanlığı
1945 yılında, CHP içindeki otoriter yapıya karşı çıkan Celâl Bayar, Adnan Menderes, Fuat Köprülü ve Refik Koraltan ile birlikte “Dörtlü Takrir”i sunmuş, ancak bu önerge reddedilmiştir. Bunun üzerine Bayar, milletvekilliğinden ve CHP’den istifa ederek 7 Ocak 1946’da Demokrat Parti’yi kurmuştur. Parti, liberalizm ve demokrasi ilkeleri etrafında şekillenmiş, kısa sürede halktan büyük destek görmüştür. AVESİS+7Vikipedi+7Gemlik Belediyesi+7Academia+3Vikipedi+3Vikipedi+3
14 Mayıs 1950 genel seçimlerinde Demokrat Parti’nin büyük bir zafer kazanmasıyla, 22 Mayıs 1950’de Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Cumhurbaşkanı seçilmiştir. Bu görevini 27 Mayıs 1960 darbesine kadar sürdürmüştür. Gemlik Belediyesi
⚖️ 27 Mayıs Darbesi ve Sonrası
27 Mayıs 1960 askeri darbesiyle görevden alınan Bayar, Yassıada’da yargılanmış ve idama mahkûm edilmiştir. Ancak yaşı nedeniyle cezası müebbet hapse çevrilmiştir. 1964 yılında sağlık sorunları nedeniyle serbest bırakılmış, 1974 yılında ise genel af kapsamında affedilmiştir.
Celâl Bayar, Türkiye’nin çok partili hayata geçiş sürecinde önemli bir rol oynamış, liberal demokrasi ve ekonomik kalkınma hedefleriyle Türk siyasi tarihinde derin izler bırakmıştır.
