Ahmed Vefik Paşa, yazar, mütercim ve devlet adamıdır. 1822’de İstanbul’da doğdu. Devlet adamı, edip, yazar ve mütercimler yetiştiren bir aileye mensuptur. Babası Ruhuddin Mehmed Efendi, Paris birinci katipliğinde bulundu. Ahmed Vefik, ilk tahsiline Mühendishane-i Berr-i Hümayunda başladı. Daha sonra babasıyla beraber Paris’e gitti. Paris’te Saint Louis Lisesine devam etti. İstanbul’a dönünce Tercüme Odasına memur olarak girdi. Elçi katibi olarak Londra’ya gitti. Daha sonra geçici olarak Sırbistan, İzmir ve Memleketeyn’e gönderildi. Baş mütercimliğe getirildi ve o yıl neşrine karar verilen Devlet Salnamesinin tanzimine memur kılındı.
Ahmed Vefik Paşa önemli bir devlet adamıdır. Pek çok alanda görev aldı ve önemli işlere imza attı. Tahran elçisi oldu. Paris Büyükelçiliğine tayin edildi. Bu görevi sırasında Hz. Muhammed’i (s.a.v.) tiyatro konusu yapmak isteyen Fransızlara engel oldu. İstanbul’a döndükten sonra, ilk Darülfünunun “Tarih-i Hikmet” profesörlüğüne tayin edildi. Petersburg İlim Akademisi kendisine azalık payesi verdi. Edirne’den Meclis-i Mebusana girdi ve reis oldu. 1882’de başvekil oldu. Bu görevinden uzaklaştırıldıktan sonra köşküne çekilip 9 yıl herkesten uzak bir hayat yaşadı. 2 Nisan 1891’de vefat etti.
Ahmed Vefik Paşa, devlet adamlığı yanında, edebiyatımızda Molière’den tercüme ve adaptasyonları ile de tanındı. Tercüme ve adaptasyonları asıllarından daha fazla tutuldu ve okundu. Bu tiyatro eserleri Türk tiyatroculuğunun gelişmesinde önemli rol oynadı. Ahmed Vefik Paşa, Türkçe üzerinde de çok çalıştı ve eserleri ile Türk diline büyük hizmet etti. Tanzimat döneminde kültür yaşamının ve özellikle Türk Tiyatrosunun gelişmesinde rolü büyüktür. Moliere’den, Zor Nikah ve Zoraki Tabip adıyla yaptığı uyarlamalar, Türk Tiyatrosunun ilk oyunları oldu. Moliere’in on altı eserini Türkçeye çevirdi. Bunların Türk örfüne yabancı olanlarını adapte, diğerlerini ise tercüme etti. Eserleri arasında en çok adaptasyonları tutuldu. Bursa’da 36 localı bir tiyatro binası yaptırıp halka tiyatro sevgisi aşılamaya çalıştı.
Eserleri: Hikmet-i Tarih, Fezleke-i Tarih-i Osmani, Lehçe-i Osmani. Şecere-i Türki: Çağataycadan Anadolu Türkçesine aktarmadır.
Tercümeleri: Viktor Hugo’dan Hernani, Voltaire’den Micromega’nın Felsefe Hikayesi, Fenelon’dan Telemak, Le Sage’dan Gil Blas Santillani’nin Sergüzeşti adlı eserleri Türkçeye tercüme etti.
