Önceki iki yazımızda takdir beğeni sözleri ile yetenekli olmanın sevme duygusu üzerindeki etkisini incelemiştik. Şimdi ise “Sevmenin Psikolojisi” serisine fiziksel çekiciliğin sevme üzerindeki etkisi ile devam ediyoruz.Araştırmalar gösteriyor ki fiziksel olarak çekici…
Yazar : Mehmet TEBER
m.teber@yahoo.com
Önceki iki yazımızda takdir beğeni sözleri ile yetenekli olmanın sevme duygusu üzerindeki etkisini incelemiştik. Şimdi ise “Sevmenin Psikolojisi” serisine fiziksel çekiciliğin sevme üzerindeki etkisi ile devam ediyoruz.
Araştırmalar gösteriyor ki fiziksel olarak çekici ve güzel olan insanları diğerlerine oranla daha fazla seviyoruz. Bunun yanında fiziksel olarak güzel olan insanların olumlu karakteristik özelliklere sahip olduğunu düşünüyoruz.
Olumlu Kişilik Özellikleri Atfediliyor
Bir kişinin fiziksel güzelliği gerek uzun vadede gerekse kısa vadede o kişinin beğenilmesinde ve sevilmesinde önemli rol oynuyor. Yapılan bir araştırmada deneklere 3 fotoğraf gösterilir. Bunlardan birisi oldukça güzel ve çekici, diğeri orta derecede çekici, sonuncusu ise çirkin bir insan fotoğrafıdır. Deneklere fotoğraflara bakarak 27 kişilik özelliğine göre fotoğraftaki kişileri değerlendirmeleri söylenmiş ve onların gelecekteki mutlulukları hakkında tahmin yapmaları istenmiştir. Sonuçlar göstermiştir ki fiziksel olarak çekici olan insan fotoğrafları olumlu kişilik özelliklerinde daha yüksek puan almış ve gelecekte daha mutlu olacakları öngörülmüştür.
Daha Az Suç Atfediliyor
Araştırmalar gösteriyor ki insanlar fiziksel olarak çekici olan çocuklara daha az suç atfediyorlar. Karen Dion yaptığı bir araştırmada birkaç kadına bir öğretmenin sınıfta yaramazlık yapan bazı öğrenciler hakkında tuttuğu raporları değerlendirmesini istemiştir. Bir kısım raporların yanına fiziksel çekiciliği olan öğrenci fotoğrafları konurken diğer bir kısmının yanına az çekici öğrenci fotoğrafları konulmuştur. Değerlendirmeyi yapan kadınların daha az çekici olan öğrencilere daha fazla suç atfettikleri yaramazlıkları onların günlük hayatlarının bir parçası olarak yorumladıkları görülmüştür. Buna karşın fiziksel olarak çekici olan öğrencilerin yaramazlıklarını çevresel faktörlere bağladıkları ve yaramazlıklarını hoşgörü ile karşıladıkları görülmüştür.
Kısacası fiziksel olarak çekici kişilerin kusurları çevresel faktörlere, (sınıf ortamı, öğrencinin yorgunluğu vb.) bağlanırken daha az çekici olan kişilerin kusurları kişilikleri ile ilişkilendirilmiştir.
Çeşitli gruplar üzerinde yapılan araştırmalar fiziksel güzelliğin çocuklukta olduğu gibi, ergenlikte ve yetişkinlikte de önemli rol oynadığını göstermiştir.
Daha Yüksek Maaşla İşbaşı Yapıyorlar
Frieze ve arkadaşları 700 genç yetişkin üzerinde yaptığı araştırmada bu yetişkinlerin okulu bitirdikten hemen sonra başlayıp 10 yıl süre ile devam eden iş öykülerini araştırmışlardır. Sonuç açıktır. Fiziksel olarak güzel olarak değerlendirilen kişiler daha yüksek başlangıç maaşı ile işe başlamışlardır.
Araştırmada kadınlardaki güzelliğin başlangıç maaşını etkilemediği görülmüştür. 700 genç yetişkinin çekiciliği 5 üzerinden değerlendirilmiştir. Fiziksel çekicilikte bir puanlık farkın yıllık 2150 dolara karşılık geldiği bulunmuştur. Kısacası çekicilikte 4 puan alan bir kişinin 2 puan alan kişiden ortalama olarak yıllık 4300 dolar daha fazla kazandığı görülmüştür.
Çekici Kadınların Değerlendirmeleri Erkekleri Daha Fazla Etkiliyor
Aronson ve Harold’un yaptığı araştırmalar ise çekici kadınların erkekler üzerinde daha fazla etkisi olduğunu göstermiştir. Yine bu araştırmada çekici olmayan bir kadından olumlu ve olumsuz değerlendirme alan bir erkeğin bunu pek umursamadığını göstermiştir. Çekici olmayan kişiye olan beğeni beli bir düzeyde kalmıştır. Çekici bir kadın tarafından yapılan olumlu değerlendirme o kadını daha fazla beğenmeye yol açaker, çekici biri tarafından yapılan olumsuz değerlendirme bir antipati duygusu oluşturmaktadır. Çekici bir kadın tarafından olumsuz olarak değerlendirilen erkekler geri dönüp o çekici kadının kendileri hakkındaki olumsuz değerlendirmeleri olumluya çevirme çabasına girişmişlerdir.
Çekiciliğin Suistimali Tepkiye Neden Oluyor
Sigall ve Ostrove bir araştırmada bir kısım üniversite öğrencisine olaya karışan kişinin suçunun tamamen açık olduğu adli raporlar okutuluyor. Suçun güzellik ile ilişkilendirilmediği raporlarda (hırsızlık yapıldı) çekici bir kişinin işlediği suç yumuşak cümlelerle eleştiriliyor. Ancak suç güzellikle ilişkilendirildiğinde (suçlu güzelliğini kullanarak kişileri kandırdı ve paralarını çaldı) suçlu güzelde olsa sert ifadelerle eleştiriliyor.
Hâkimlerin Kararı Fiziksel Çekicilikten Etkileniyor mu?
Bir önceki araştırmada fiziksel çekiciliğin kararlarımızı etkileme üzerindeki gücünü gördük. Acaba hâkimler ve yargıçları fiziksel çekicilik etkiliyor mu? Fiziksel çekicilik daha az ceza almaya vesile oluyor mu? 915 kadın ve 1320 erkek zanlı üzerinde gerçek hakimler üzerinde yapılan araştırmada basit suçlarda hakimlerin erkek ve kadınlardan fiziksel çekici kişileri değerlendirirken daha daha yumuşak davrandığı gözlemlenmiştir. Ancak ağır ve ciddi suç olaylarında fiziksel çekiciliğin verilen karar üzerinde herhangi bir etkisi olmadığı görülmüştür.
Fiziksel Olarak Çekici Birisi ile Beraber Olmak Bize Ne Kazandırıyor?
Sigall ve Landy’nin yaptığı araştırmalarda fiziksel çekici bir kasının yakınında bulunan erkeklerin fiziksel olarak çekiciliği az olan kadının yanında bulunan erkeklerden daha farklı algılandığını göstermiştir. Yanında çekici bir kadın bulunan bir erkeğin yanına oturan erkekler, bu erkeği yanında çekiciliği az olan bir kadın bulunan erkeğe göre daha sempatik, daha kendine güvenen birisi olarak algılamışlardır.
Daha Pozitif Öz Değerlendirme
Fiziksel olarak çekici kişiler iyi bir kişi olarak algılandıkları ve daha çok sevildikleri ve özelliklede kendilerine bu şekilde muamele edildikleri için kendileri hakkında daha pozitif değerlendirmelerde bulunuyorlar. Özetle fiziksel olarak çekici insanlar daha fazla beğeniliyor, onlara daha az suç atfediliyor, onların olumlu kişilik özelliklerine sahip oldukları düşünülüyor. Böyle birisinin yanında olmak kişiye artı değer katıyor. ve bu çekiciliğini suistimal eden kişiler bizde tepki uyandırıyor.
Bitirmeden şunu belirtelim ki, fiziksel çekicilik dediğimizde aklımıza sadece yüz ve vucüt güzelliği gelmesin. Giydiğimiz elbise, kendimize verdiğimiz çeki düzen, saç şeklimiz, bakımlı ve temiz olmamız fiziksel çekiciliğimizi önemli ölçüde etkiliyor. Eee atalarımız ne demiş "Güzellik ondur, dokuzu dondur".
Yalnız taşla duvar olmaz.
Karacaoğlan
