Bilinçaltının Potansiyel Gücü
Kafadan Atmadın, Bilinçaltın Öyle Dedi
Selçuk ALKAN (Eğitimci/Yazar)
Bazen deriz ya “Kafadan attım, salladım gitti” diye. Ya da çoğu zaman öğrencilerimden duyduğum şeylere benzer açıklamaları sizler de duymuş olabilirsiniz birilerinden. Hatta kendiniz bile böyle bir durumu yaşamış olabilirsiniz:
“Soruları cevaplarken kafadan sıktım gitti. Ama iyi bir not aldım.”
“O anda düşünmedim bile; aklıma nasıl geldiyse öyle yaptım. İşe yaradı.”
Kafadan atma; sallama, rastgele bir düşünce ifadesi ya da uydurma olarak algılanır çoğu kez. Ama konuyu biraz deşeleyince kazın ayağının öyle olmadığını bariz bir şekilde anlayacaksınız, derim ben.
Kafadan atmadan, düşünerek ve bilinçli olarak ifade ettiğimiz şeyler aslında buzdağının görünen kısmıdır. Uydurduğumuzu sandığımız şeyler ise, daha derinlerden, buzdağının görünmeyen kısmından, yani bilinçaltından gelmektedir. Bilindiği gibi, buzdağının su altındaki görünmeyen kısmı, suyun yüzeyinden itibaren yukarıya doğru uzanan boyundan katbekat büyüktür. Buzdağını buzdağı eden, görünmeyen devasa kısmıdır aslında. Objektif (nesnel) ile Sübjektif (öznel) bilinç de bu sistem üzere çalışır. Objektif bilinç, görünen, farkında olduğumuz, düşünüp taşınıp fikir ürettiğimiz bilinçtir. Sübjektif bilinç ise, çoğunlukla farkına varamadığımız ama arka planda, duygu, düşünce ve yaşam şeklimizi güçlü bir şekilde etkileyerek çalışan bilinçtir.
Bilinçli zihnimizle bir şeyler öğrenir, düşünür, yorumlar, mantık süzgecinden geçirir, değerlendirir, onaylar ya da onaylamayız. Bilinçaltımız ise çevremizden ve bilinçli zihnimizden gelen uyarılara göre otomatik olarak çalışır. Bilinçaltımız bir şeyin doğru olup olmadığına bakmaz; bilinçli zihinden gelen mesajları olduğu gibi kabul eder ve vücudun fiziğini de kimyasını da bu mesajlara göre etkiler. Bu husus çok önemlidir; zira bilinçli zihnimizle sürekli olumsuz şeyler düşündüğümüzde bu tür duygular, düşünce paketleri olarak bilinçaltımıza yerleşir ve tüm hayati fonksiyonlarımızı olumsuzluk ve hastalık olarak etkiler. Kısaca, bilinçli zihnimizi sürekli olarak neler üzerine çalıştırırsak, bilinçaltımız da yaşam tarzımızı ona göre etkileyecek şekilde çalışır.
Bilinçaltının Sezgi Kudreti
Bilinçaltı zihnimiz sezgiyle algılar. Bilinçaltımızla akıl ötesi olayları bile çözebiliriz. Bilinçli zihin, Fatih Sultan Mehmet’e, gemilerin, deniz üzerinden çekilmiş devasa zincirleri aşamayacağını ve bu şekilde karşı kıyıya geçmenin imkânsız olduğunu söylüyordu. Bilinçaltı ise bu işlemin bir şekilde gerçekleşebileceğini, gerekirse gemilerin karadan yürütülüp karşı kıyıya geçilebileceğini söylüyordu.
Beyin fırtınası yapılırken, görüşülen hususla ilgili akla ilk gelenler söylenir ve not alınır, biriktirilir, daha sonra tüm bu akla gelen fikirler tekrar ele alınarak detaylı bir şekilde gözden geçirilir. Çünkü beyin fırtınası esnasında akla gelen düşünceler, kişilerin o ana kadar olan bilgi, beceri, tecrübe ve yaşadıklarından damıtılmış olarak ortaya çıkan düşünce ve fikirlerdir. Şimdi beyin fırtınasına “uydurma” ya da “kafadan atma” işlemi diyebilir miyiz?
Ya “doğaçlama” ya ne demeli? Bilindiği üzere “doğaçlama” , tiyatro oyuncusunun, konuya bağlı fakat metne bağlı kalmadan, içinden geldiği gibi konuşması ve davranmasıdır. Bu tekniği kullanarak harikalar yaratan birçok sanatçı var ülkemizde.
Ya saz şairlerinin atışmaları? Yüzyıllardır harika edebi eserlerin ortaya çıkmasına neden olan bu yetenek ürünlerine şimdi “uydurma” ya da “kafadan atma şeyler” mi diyeceğiz? Ya hazır cevap insanların yüksek nükteli söylemleri? Peki, çocukların, kendilerine “büyümüş de küçülmüş” dedirten hazır cevapları? Hayır! Hayır! Bunlara uydurma diyemeyiz. Tüm bunlar, görünmeyen devasa bir bütünlük olan bilinçaltının eserleridir. Siz, siz olun bilinçaltını küçümsemeyin.
Zihin denizinin altında ne de güçlü bir hazineniz var: Bilinçaltınız…
Sorularımızın cevapları bilinçaltımızdadır. Sabah 5’te kalkacağımıza dair telkini sağlam bir şekilde bilinçaltımıza vermişsek, saat çalmadan da o saatte uyanabiliriz. Benzer durumu bugüne kadar yaşamış olmanız kuvvetle muhtemel. William James, dünyayı yerinden oynatacak gücün bilinçaltımızda olduğunu söylemiştir.