Tartışma, doğruyu ve gerçeği aramak niyetiyle yapılmalı. Kendini tatmin etmek ve insanlara üstünlük sağlamak amacıyla hareket etmemeli. İnsanlar gurur ve kibirlerinden dolayı doğruları kabul etmiyorlar. Hele üst mevkide olanlar, alttakilerin sözlerini hiç dinlemez. Doğruyu kabule hazır olmayana bir şey anlatamazsınız. Önce onun bu inadını kırmanız, yani bu engeli aşmanız lazımdır. Kabul edilmeyecek sözü de söylememeli.
Tartışmalarımız kimseyi küçük düşürmek, utandırmak, mahcup etmek için olmamalıdır. Eleştirdiğimiz kişi, haklı olduğumuzu anlamalı. Onların durup düşünmelerini, akıl ve fikirlerinin uyanmasını sağlamaya çalışmalıyız. Sözümüzü, muhatabımız kendisiyle baş başa kaldığında kabul edecek şekilde söylemeliyiz, çünkü insanlar, başkalarının yanında her şeyi kabul etmezler. En kötü konuşma, içimizi boşaltmak ve rahatlamak için yaptığımızdır.
Tartışma ile insanların düşüncelerini değiştirmek çok zordur. Eğer bir insan gerçeği aramıyorsa ona bir şey anlatamazsınız. İnsanın çıkarları, ihtiyaçları, sosyal durumu ve beklentileri buna engeldir. Bir şey sırf doğru olduğu için kabul edilmez. İnsanlar, sosyal pozisyonu kendilerinden aşağı olanların sözlerini kabul etmez, dinlemezler. Önce insanların gözünde önemli bir yerde olmanız lazım ki sözünüz para etsin. Peygamberimiz’in davasını, tartıştığı varlıklı kimseler değil, hiç tartışmadığı yoksul kimseler kabul etti.
Muhatabın tarzıyla ve mantığıyla tartışmaya girerseniz mutlaka yenilirsiniz. Muhatabınıza, kendi yönteminizi kabul ettirin. Onun sizi sürüklediği yere sürüklenmeyin. Onun düşüncelerini öğrenmeye çalışın. Peşin yargıları olan dogmatik biri ise, onun yargılarını ve dogmalarını kırmadan bir şey yapamazsınız. Ne kadar ikna edici delil getirirseniz getirin, hepsi boşa gidecektir.
*
Cuma Özusan
Kaynak: Bilgece Yaşamak
www.gencgelisim.com
