Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından obezite, sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi olarak tanımlanmıştır.Obezite vücudun tüm organlarını etkilemektedir ve ciddi hasarlar sonucu ölümlere bile neden olabilmektedir. Yetişkin erkeklerde vücut ağırlığının %15-20’si, kadınlarda ise %20-25’i yağ dokusundan oluşmalıdır. Bu oranın erkeklerde %25’i, kadınlarda ise %30’u geçmesi obeziteye neden olmaktadır. Obezite tedavisi uzun ve irade gerektiren bir süreçtir. Bu dönemde kişilerin iradelerinin kırılmaması için çevrelerindeki bireylerin desteklerine ihtiyaçları vardır. Diyet kelimesini duyan herkes cümlenin devamını aç kalmak, yemek yememek, ölümcül diyetler yapmak kelimeleri ile tamamlamaktadır.Fakat diyet kelimesi Yunanca ‘diaita’ kelimesinden gelmektedir ve ‘yaşam tarzı’ anlamını taşımaktadır. Yani bireyler yasaklarla yaşamamalı yaşam tarzlarını düzenlemelidirler. Her parmağımızın parmak izleri bile farklıyken; başka bireylerle besin gereksinimlerimiz, bireysel özelliklerimizin aynı olması sizce ne kadar mümkün???
Gelin beraber popüler diyetler ve etkilerine bakalım bunun kararını beraber verelim…
Karatay Diyeti:Karbonhidratın tüketilmesi istenmeyen bir diyettir. Vücudumuz enerji elde etmek için öncelikle karbonhidratları kullanmaktadır. Karbonhidrat olmadığı zaman enerji için yağlar ve proteinler kullanılmaya başlanır. Bu olaya glukoneogenez denmektedir. Buda istemediğimiz bir durumdur.
Kalorisi düşük olan diyetler: İsveç diyeti, hafta sonu diyeti, ani zayıflama diyetleri gibi diyetlerdir bu diyetlerin ortak özellikleri enerjilerinin 1000kkal altında olmasıdır. Bol sıvı, çiğ sebze, fiziksel aktiviteyi kombinlemeleridir. Bu sayede haftada yaklaşık 3 kg kayıp sağlanır. Dünya Sağlık Örgütünün belirttiği rakam ise haftada minimum 0,5 kg maksimum 1 kg kayıptır. Bu nedenle bu diyetler sağlıklı değildir. Bu diyetlerle vücudunuzda sıvı kaybı gözlenir. Buda istenen bir durum değildir. Çünkü vücudunuzda sıvının azalması vücudun savunma mekanizmasını çalıştırarak olan sıvıyı hücreler arasında biriktirmesine buda ödeme neden olacaktır.
Bölgesel Zayıflama İçin Kullanılan Diyetler: Bölgesel incelme için sadece egzersiz yeterli değildir. Bu nedenle beslenme ve egzersiz bir bütün olmalıdır. Haftada 3-4 gün 30-60 dakika arasında egzersiz yapılmalıdır. Karın bölgesini sıkılaştırmak mekik ile mümkündür. Yağ yakmak için kardiyo egzersizler tercih edilmelidir. Bu egzersizler yürüme, koşma, yüzme, tenis gibi egzersizlerdir. Lif içeriği yüksek sebzeler, tam tahıllar, yağsız et ürünleri-süt, yoğurt ve peynire yer verilmelidir. Bunların dışında mucize bölgesel zayıflama diyetleri diye bir şey yoktur.
Atkins Diyeti: Günlük alınması gereken enerji değer 2000 kkal’dir ve bu diyetin %70’i yağdan oluşmaktadır. Karbonhidrat içeriği oldukça düşüktür. Bu diyeti kullanan kişilerde kan kolesterol değerlerinde yükselme, damar sertliği ve bazı mineral eksiklikleri görülebilir.Kalsiyum eksikliğine bağlı kemik erimesi, magnezyum eksikliğine bağlı kalp ritim bozuklukları görülebilir.
Ketojenik Diyetler: Ketojenik diyetin özelliği karbonhidrat oranının düşük olmasıdır.Karbonhidrat kısıtlaması olduğu için bu diyette ekmekgrubu ve meyve grubu kısıtlanmıştır. Diyetin karbonhidrat oranı 80 grama kadar düşürülebilmektedir bu nedenle yağ ve protein oranı oldukça yüksektir. Ketojenik diyetler ile hızlı kilo verilebilmektedir fakat uzun dönemde sinir sistemi hastalıklarına neden olabilmektedir. Aynı zamanda diyetin protein oranı yüksek olduğu için kalsiyum atımına neden olur ve beraberinde kemik erimesi gibi hastalıklara neden olabilir.
***
Deniz ZÜNBÜLCAN
İntern Diyetisyen
www.gencgelisim.com
