Geçen hafta ‘Neden sigara içiyoruz?’ demiştik. Bu hafta sigarayı bırakmanıza yardım edecek önerileri sıralamaya çalışacağım:
Sigara kadar sinsi bir tuzak yoktur. Bizi başlangıçta bu tuzağa düşüren binlerce yetişkindir. Yemi, zokası olmayan tek tuzak sigaradır. İlk içtiğimizde tadı güzel olsaydı, bağımlı olabileceğimize dair alarm çanları çalardı beynimizde ama acemi beynimiz tadı kötü olduğu için hiçbir zaman bağımlılık kazanmayacağımızı sanır. Zevk almadığımızdan dolayı ne zaman istersek o zaman bırakabileceğimizi sanırız. Aslında 1-2 sigaradan sonra nikotin bağımlısı olmuşuzdur bile….
İNANDIRILDIĞIMIZ ALDATMACALAR
Sigara içenlere göre sigara ,eğlencedir,ödüldür,zevk verir,zamanı ölçmeye yardımcı olur, yalnızlığı azaltır, boş zaman geçirmeyi kolaylaştırır,şartlı bir reflekstir,öğrenmeye yardımcı olur,gevşemeye yardımcı olur,sıkıntıyı azaltır. Oysa bunların hiçbiri gerçek değildir. Nikotin alamadığımız da huzur falan kalmadığı için içince bizi keyiflendirdiğini sanırız.
Bu verdiği şeylerin karşılığında ne alır?
Hiç sigara içmeyenlerin sürekli sahip olduğu iç huzuru ve özgüvene sahip olma hayali!
SİGARA İÇMEK EŞEĞİNİ ÖNCE KAYBEDİP, SONRA BULMAK GİBİDİR.
Tehlike yaratan şey, hala sigara içenlerin etkisidir. Sigarayı bıraktıktan sonra başkalarıyla birlikteyken ve yemek sonrasında tehlike büyüktür.Bağımlılığımız arttıkça, özlemi giderme gereksinimimiz de artar. Böylece sigara bizi gittikçe çaresiz duruma düşürürken biz tam tersini yaptığına inanırız. Her şey o kadar yavaş gelişir ki farkına varmayız. Birçok tiryaki bağımlı olduğunu ancak sigarayı bırakmaya çalıştığında fark eder. Sigarayı sigara içenlerin iddia ettiği gibi ‘bağımlılıktan değil, zevk için’ içseydik kimse ilk sigarasından başka sigara içmezdi. Biliyorsunuz ki ilk içtiğiniz sigaradan hiç bir şey anlamazsınız. Tadı berbattır, öksürtür ve başınızı döndürür. Sigara içtiniz diye mutlu falan olmazsınız. Sadece onlar gibi sigara içebildiğiniz için arkadaşlarınız tarafından kabul edilmiş hissedersiniz. Zevk almadığımız halde sigara içebileceğimize inanamadığımızdan dolayı sigaranın bize keyif verdiğini sanırız. Sigara içmek çoğunlukla bilinçaltında gerçekleşir. İnsan sigarayı nikotin adlı canavarı beslemek için içer. Yani bağımlısı olduğumuz nikotin maddesini vücudumuza vermek için.
‘Nikotin’ canavarını vücudumuzdan, sigaranın zevk verdiğini de aklımızdan çıkarınca sigara içmeye gerek kalmaz.
Sigarayı azaltarak bırakmaya çalışmak yanlıştır. Kişi sigara için daha uzun saatler beklediğinden nikotin ihtiyacı artmakta, vücudun nikotin ihtiyacı karşılandığı için de tekrar her içtiği sigaradan zevk alır hale gelmektedir.Kanda nikotin azaldığında nikotine bağlı yoksunluk hissederiz. Tıpkı eroin ya da kokaindeki gibi. Oysa daha önce düşünmeden ve zevk almadan içmekteydik. Tiryakilerin sigarayı bırakmasının yolu, sigaranın bir tür destek ve ödül olduğu ve sigarasız bir hayatın zevk vermeyeceği hayalinden kurtulmaktır.
Sigarayı azaltmak özgüvenimizin kaybolmasına ve bir sonraki sigaranın hayaliyle yaşamamıza neden olur. Bazen sabah sigarası ve sindirim sigarası kişiyi sigara bırakmaktan alıkoyar. Tiryakiler gece 10 saat sigarasız kalabilirler ama gündüz 10 saat sigarasız kalmaya dayanamazlar. Aslında en zararlı sigara günün ilk sigarasıdır. Öksürüğe ve balgama neden olur. Ama en çok zevk veren de odur. Çünkü 10 saat içmemiş ve nikotin yoksunluğu çekmeye başlamıştır. Tadı ve kokusu güzel diye sigara içmiyoruzki! Tıpkı eroinde olduğu gibi nikotine de bağımlı olduğumuz için içiyoruz!
Sigara içmek ruhsal ve fiziksel zarar, sigaranın esiri olma, ömür boyu kötü bir kokuyla dolaşma hakkı için ömür boyu servet harcanan kötü bir yaşama mahkum olmak demektir. Tiryakiler sigaranın iyi ve kötü zamanlarda destek olacak bir şey olduğunu sanırlar oysa böyle bir hüneri yoktur. Çok güzel tadı var diye siyanür içer misiniz?
Sigara içmek bir uyuşturucu bağımlılığı, bir hastalık ve bir numaralı ölüm nedenidir.
BIRAKMAK İÇİN ZAMANLAMA NASIL OLMALI?
Sigara sizin için hangi zamanlar ve durumlarda önemli ?
-İşiniz stresliyse izinde bırakın,
-Rahatlamak için içiyorsanız, tam tersi rahat zamanlarda için,
-Sizin için ödülse gereksinim hissetmediğiniz zamanlarda için,
-Kendinize 3 haftalık uygun zaman belirleyin, ÇÜNKÜ NİKOTİN ANCAK 3 HAFTADA KANDAN TEMİZLENİR.
-Ertelemeyin, herkese haber verin ve uygulayın,
-Vazgeçmeniz gereken iyi hiçbir özelliği olmadığına inanın.
-Tek bir sigara düşüncesini aklınızdan çıkarın. Tek bir tane tekrar bağımlılığa neden olabilir.
-Sizin başkalarından farkınız yok. Her tiryaki sigarayı bırakabilir.
-Otomatik olarak sigara yakmak yerine, sigara içerken ne hissettiğinizi düşünmeye başlayın,
-Sigara içmeyen insanları inceleyin. Yüzeysel, sıkıcı ve antisosyal olmadıklarını göreceksiniz. Aslında güçlü ve sakin karakterlere sahiptirler. Stres ve gerginliğin daha kolay üstesinden gelirler.
-Sigarayı bırakanlarla konuşun.
-Kendinize ‘ İstesen de istemesen de şu anda sigarayı bıraktın.’ Deyin.
-Kesin ve geri dönüşü olmayan bir karar verin,
-Kararın doğruluğunu sorgulamak ve kuşkulanmak yerine sigara içmediğiniz için mutlu olun.
-Sigarayı bırakmanın yolu bırakabileceğinizi ummak değil bırakabileceğinizi bilmektir.
-Gün içinde neler yaptığınıza bakın ve değiştirebileceğiniz her şeyi değiştirin.
Sigara bırakmak konusunda daha çok bilgilenmek için Allen CARR ‘ın E Yayınlarınlarından çıkan, benim de bu yazı için yararlandığım ‘Sigarayı bırakmanın en kolay yolu’ adlı kitabını okumanızı öneririm.
yazan: Psk.Dnş.Özden ŞENKOYUNCU
