Premenstruel sendrom (PMS) kadınların yaşadığı ve adet kanaması öncesi dönemde başlayan ruhsal veya fiziksel bazı belirtiler ile kendini gösteren bir durumdur. Bu ruhsal ve fiziksel belirtiler sıklıkla adet kanamasının başlamasına 6 ila 10 gün önce ortaya çıkar ve adet görülmesiyle birlikte birkaç gün içerisinde kaybolur ya da hafifler.
PMS bulgularını diğer hastalıkların bulgularından ayıran ortak özellikleri vardır ve bunlar mutlaka dikkate alınmalıdır. Özellikle bulguların pek çoğu adetin başlangıcından itibaren yaklaşık ilk bir hafta içinde başlaması ve menstrüel akıntının (kanama) başlaması, hafiflemesi ya da tamamen durması, bu şikayetleri olan kadınların yaşadıkları durumun kaynağını ayırt edebilmeleri açısından çok büyük önem taşır. PMS’in teşhisinin yapılabilmesi için tek yol, PMS belirtileri olarak sıralanan belirtilerden rahatsız olan kadın ve genç kızların belirtilerini üç ay boyunca takip etmeleridir. Belirtilerin adet öncesi dönemde gerçekleştiğinin ve adet kanamasının gerçekleşmesiyle yok olduğunun saptanmasıyla, PMS teşhisi konulabilmesi mümkün hale gelecektir.
PMS’in bağlı fiziksel belirtiler;
- Karın bölgesindeki kramplar
- Akne ya da uçuk yayılımı
- İştah değişiklikleri, tatlı veya tuzluya aşırı düşkünlük
- Bel ağrısı
- Göğüslerde duyarlılık
- Kabızlık veya ishal
- Seks dürtüsünde azalma
- Baş dönmesi veya baygınlık
- Halsizlik, bulantı, kusma
- Sık idrara çıkma
- Baş ağrısı
- Sıvı tutulumu ve şişkinlik hissi
- Kilo atışı (2.5 kg kadar)
- PMS’in bağlı psikolojik / ruhsal belirtiler;
- Agresyon (saldırganlık)
- Kaygı / Anksiyete
- Depresyon veya üzüntülü ruh hali
- Azalmış seks dürtüsü
- Duyarlılık
- Duygudurum değişiklikleri
- Konsantrasyon güçlüğü
- Kendini beğenmeme
- Sosyallikten uzaklaşma
- Doğal aktivitelere olan ilginin azalması
- Ani olarak ortaya çıkan üzüntülü ruh hali
- Gerginlik hissi
- Unutkanlık
- İnsanlardan uzak kalma isteği
PMS Tanısı Nasıl Konur?
Adet dönemi öncesi bazı belirtilerden şikayetçi olan her kadına PMS tanısı koymak, kadının gereksiz yere bir takım tedavilere ve bunların olumsuz etkilerine maruz kalmasına sebep olabileceğinden dolayı sadece bazı önemli kriterleri taşıyan kadınlar PMS tanısı alabilir. Bu aşamada premenstruel belirtiler ile premenstruel sendrom arasındaki ayrımı yapmak önemlidir.
Bir kadının premensturel belirtileri yaşıyor olmasıyla premensturel sendromunun olması arasında önemli bir fark vardır. Kadınların birçoğu çeşitli belirtiler ve sıkıntılar yaşıyor iken bunlarla kendi kendilerine başa çıkabilir ancak PMS yaşayan kadınların mutlaka profesyonel yardım almaları gerekir. Bu yardımın en uygun hali psikologunuzun ve jinekologunuzun uyum içerisinde çalışmasıyla gerçekleşecektir.
PMS tanısının konulabilmesi için aşağıdaki belirtilerin mutlaka var olması gerekir:
1-Belirtiler düzenli olarak ortaya çıkmalı ve kaybolmalıdır: adet döngüsünün ikinci yarısında ortaya çıkan belirtilerin şiddeti giderek artmalıdır.
2-Adet görüldükten sonra belirtiler üç gün içinde kaybolmalıdır.
3-Her adet döngüsünde en az 10 gün süren belirtisiz bir dönem varolmalıdır.
4-Belirtiler arka arkaya en az üç adet döngüsünde görülmüş olmalıdır.
5-Belirtiler iş yaşamı, sosyal yaşamı ve kişisel ruhsal dengeyi etkileyecek kadar şiddetli olmalıdır.
Yakınmalarınızın kaynağının PMS olup olmadığını anlamak için premenstrüel bulgularınızı, zamanlamasını ve şiddetini günlük olarak kaydedebilirsiniz. Eğer bulgular birkaç ay boyunca süreklilik gösteriyorsa PMS’ unuz var demektir.
Pek çok kadın eğitim ve yaşam tarzı değişikliği sayesinde bu bulgularla başarılı biçimde mücadele edebilir. Ancak bunun için öncelikli olarak sağlıklı bilgi sahibi olmak ve bazı önerileri dikkate almak gerekir.