Mehmet Efendi'nin torunları; Ahmet Rıza Kurukahveci'nin vefatından sonra yönetimi devraldılar. Mehmet Efendi'nin kahve öğüttüğü dibekleri bir asır sonra geliştirdiler ve ortaya yeni kahve makineleri çıktı. 1871 yılında Tahmis Sokak'ta faaliyete…
Yazar : Aydın Belet
aydin.belet@gmail.com
Kahvecilerin Efendisi Kurukahveci Mehmet Efendi
Mehmet Efendi'nin torunları; Ahmet Rıza Kurukahveci'nin vefatından sonra yönetimi devraldılar. Mehmet Efendi'nin kahve öğüttüğü dibekleri bir asır sonra geliştirdiler ve ortaya yeni kahve makineleri çıktı. 1871 yılında Tahmis Sokak'ta faaliyete başlayan işletme, bugün tüm dünyaya hizmet veriyor.
Kurukahvecinin Tarihçesi
Kurukahveci Mehmet Efendi, 1857'de İstanbul Fatih'te doğar. Süleymaniye Medresesi'nde eğitim gördükten sonra babasının baharat ve çiğ kahve sattığı dükkânında çalışmaya başlayarak kahvecilik mesleğini tanır. 1871 yılında işi babasından devralır. 19. yüzyıl sonlarına kadar kahve çiğ çekirdek olarak alınır, evlerde kahve tavalarında kavrulur ve el değirmenlerinde çekilip içilirken, Mehmet Efendi çiğ kahveyi dolaplarda kavurup dibeklerde (kahveyi döverek toz hale getiren makine) öğüterek müşterilerine hazır olarak satmaya başlar. Tahmis sokaktaki (Eminönü'nde) işyerlerinden çevreye yayılan taze kavrulmuş mis gibi kahve Mehmet Efendi'ye "Kurukahveci Mehmet Efendi" lakabını kazandırmıştır. Kahve severler tarafından çok kısa sürede tanınır.
1931 yılında Mehmet Efendi vefat edince, oğulları Hasan Selahattin, Hulusi ve Ahmet Rıza Beyler baba mesleğini kaldığı yerden devam ettirmeye karar verirler. Mehmet Efendi'nin ailesi, 1934'deki soyadı kanunu ile "Kurukahveci" soyadını alırlar. Bu tarihlerde ailenin en büyüğü olan Hasan Selahattin Bey (1897-1944), kurukahveyi yurt içindeki tanıtım çalışmalarıyla birlikte yurtdışında pazarlama çalışmalarına başlamıştır. Hulusi Bey ise (1904-1934) döneminin teknolojilerini kullanarak gelişen toplu üretimi sağlar.
Hulusi Bey'in genç yaşında vefatıyla, yönetimi yurtdışında eğitim görmüş olan en küçük birader Ahmet Rıza Kurukahveci devralır. Ahmet Bey'in yurt dışını bilmesi, dünyadaki gelişmeleri takip etmesi, baba yadigârını profesyonel adımlar atmaya yöneltmiştir. Bu dönemdeki değişimler kısaca şöyle:
<1933 yılında dönemin usta grafikeri İhap Hulusi Bey'e bir amblem çizdirildi. Bu amblem günümüzde de kullanılmaya devam ediyor. Afiş ve reklâm kampanyalarına ağırlık verildi.
<Galatasaray Sahne Sokak'ta bir şube açıldı. Yurt içinde özel arabalarla kahve dağıtımı başlatıldı. Parşömenli kâğıt paketlere konularak şehir içindeki bakkallara otomobil ile kahve dağıtılmaya başlandı.
<Dönemin ünlü mimarı Zühtü Başar, günümüzde de kullanılmakta olan "art deco" (Fransa menşeli sanat akımı) tarzında kahvenin kırk yıl dağıtılan dostluk merkezinin şanına layık yepyeni bir bina inşa etti.
Bugün Kurukahveci'nin yönetiminde olan Mehmet Efendi'nin torunları; Ahmet Rıza Kurukahveci'nin vefatından sonra yönetimi devraldılar. Mehmet Efendi'nin kahve öğüttüğü dibekleri bir asır sonra geliştirdiler ve ortaya yeni kahve makineleri çıktı. 1871 yılında Tahmis Sokak'ta faaliyete başlayan işletme, bugün tüm dünyaya hizmet veriyor.
* Şirketin 2005'teki kahve pazar payı %60.
* Markalar 2006 Araştırması'nın sonuçlarına göre ise Türk kahvesi dendiğinde ilk akla gelen marka "Kurukahveci Mehmet Efendi".
Kurukahveci Mehmet Efendi'nin Emektarlarından Murat Çeker'in Tüyoları
"Kahve kaç kişilik yapılacaksa o kadar büyüklükte cezve kullanılmalıdır. Cezveye önce fincanla ölçülen soğuk su, ardından da kahve konulur. Bir fincan için 4 gram kahve yeterlidir. Okkalı kahve için 5, kallavi kahve için ise 6 gram kahve konmalıdır. Az şekerli için 1, orta şekerli için 2, şekerli için de 3 çay kaşığı şeker eklenir ve buna göre üzerine bir yemek kaşığı su ilave edilip karıştırılır."
"Kahve yukarıdan aşağıya karıştırılırsa köpük, cezve yan çevrilip karıştırılırsa kaymak olur. Ateşin üzerindeki cezveden tıkır tıkır ses geldiğinde kahve ısınmış demektir.
Cezve ateşin kenarına kaydırılınca yandan gelen ateş cezvenin içindeki kahveyi döndürür."
