Beynimizin Sınırı Ne?
Uzmanlar beynimizin potansiyelinin ancak %10’unu kullandığımızı söylemekteler. Bu düşük orana rağmen insanoğlunun başardıklarını görünce beynin ne denli büyük bir potansiyele sahip bulunduğunu ve aslında uyuyan bir dev olduğunu anlıyoruz.
Böylesi güçlü bir hafıza, düşünme ve kavrama becerisiyle donatılmış beyin, vücudumuzun en mükemmel organıdır. Mükemmelliği ise fonksiyonlarının henüz tam anlamıyla açıklığa kavuşturulamamış ayrıntılarında gizlidir.
Beynimiz vücudumuzun bilişsel, duyusal ve duygusal tüm fonksiyonlarını yönetir. Çok hassas bir sistem olan beynimiz, elektrik sinyalleri ile çalışan sinir hücreleri, bunları barındıran ve beslenmelerine destek olan hücreler ve kan damarlarından oluşur.
Beyin özel bir sıvının içinde yer alır. Aksi takdirde beyin kafatasına …
CEMAL KONDU
cemal_kondu@yahoo.com
Beynimizin Sınırı Ne?
Uzmanlar beynimizin potansiyelinin ancak %10’unu kullandığımızı söylemekteler. Bu düşük orana rağmen insanoğlunun başardıklarını görünce beynin ne denli büyük bir potansiyele sahip bulunduğunu ve aslında uyuyan bir dev olduğunu anlıyoruz.
Böylesi güçlü bir hafıza, düşünme ve kavrama becerisiyle donatılmış beyin, vücudumuzun en mükemmel organıdır. Mükemmelliği ise fonksiyonlarının henüz tam anlamıyla açıklığa kavuşturulamamış ayrıntılarında gizlidir.
Beynimiz vücudumuzun bilişsel, duyusal ve duygusal tüm fonksiyonlarını yönetir. Çok hassas bir sistem olan beynimiz, elektrik sinyalleri ile çalışan sinir hücreleri, bunları barındıran ve beslenmelerine destek olan hücreler ve kan damarlarından oluşur.
Beyin özel bir sıvının içinde yer alır. Aksi takdirde beyin kafatasına doğrudan temas eder ve kendi ağırlığı altında ezilirdi. Bu da kişinin ölümüne sebep olurdu.
Her İnsanın Beyin Yapısı Aynıdır
Yapılan araştırmalar bir dahinin sanıldığı gibi özel bir beyin yapısına sahip olmadığını göstermektedir. Her insanın beyin yapısı aynı olduğu halde kimileri onu oldukça süratli ve etkili kullanırken diğerleri için durum tam tersi oluyor. Yani herkes beynini tanıyıp onu maksimum yararı alacak şekilde kullanamıyor. Kullananlar ise bunu nasıl başardıklarını bilmiyorlar.
Şu anda beyninizde gerekli ya da gereksiz, farkında olduğunuz ya da olmadığınız pek çok bilgi depolanmış durumda. Sahip olduğunuz bu büyük gücü harekete geçirmek, uyuyan devi uyandırmak gerek. Her şeye yatırım yapıyoruz, peki beynimize ne kadar yatırım yapıyoruz? Benjamin Franklin söyle diyor: “Cebinizdeki parayı zihninize boşaltırsanız, zihniniz cebinizi parayla dolduracaktır.”
Midemize yaptığımız yatırımın çok azını beynimize yapmış olsak sizce ne olur?
Beynimizin Elektrokimyasal İşleyişi
Bütün insanların beyni aynı elektro kimyasal yapıyla çalışmaktadır.
Sorunları çözerken, rahatladığımız anlarda, derin bir uykudayken, virajlı bir yolda araba kullanırken ya da yaratıcı olduğunuz hallerde…
Siz tüm bunları yaparken beyninizde neler oluyor hiç merak ettiniz mi?
Beynimiz elektro kimyasal faaliyetlerde bulunan harika ötesi bir fabrika… Düşündüğünüzde, konuştuğunuzda, koştuğunuzda, yorulduğunuzda, kısacası her an çevrenize her biri beynin sinirsel etkinliğinin bir çeşidi olan beta, alfa, teta ve delta dalgalarını yaydığınızı biliyor muydunuz?
Beta dalgaları, fazlasıyla meşgul olduğumuz hallerde devreye girer. Bunlar hızlı, seri ve inişli dalgalardır. Heyecanımız arttığında veya dış faktörlerce fazlaca uyarıldığımızda beta dalgaları aktif hale gelir. Konuşan biri beta dalgaları yayar. Mesela ders veren bir öğretmen beta dalgaları saçar. Konuşma sırasında tartışma çıkar, ortalık gerginleşirse beta dalgalarının frekansı artar.
Alfa dalgalarına gelince… Rahatladığınızda, heyecanınız yatıştığında alfa dalgaları devreye giriyor. Alfa dalgalarının genliği beta dalgalarına kıyasla daha yüksek, frekansı ise daha düşük.
Teta dalgaları zihnimizin bilinçsiz olduğu hallerde ortaya çıkar; ancak bastırılmış duygular da aktifleşir. Yaratıcılık için ihtiyaç duyulan beyinsel bağlantılar da teta dalgaları sayesinde kurulur. Uzun bir yolda, dümdüz asfaltta ilerlerken, sakin bir yürüyüşteyken etkin beyinsel dalganız teta olur. Bu dalga ilginç ve yaratıcı fikirlerin dalgasıdır.
Delta dalgaları ise son derece düzensiz yayılırlar. Uykunun en derin seviyelerinde, yatakta kitap okumaya başladığınızda…
Araştırmalar teta ve delta dalgalarının özellikle yaratıcılıkla ilgili olduğunu, bu dalgaların beynimizin içine odaklanmamıza yardım ettiğini ve yaratıcı düşünceyi ortaya çıkardığını ileri sürüyor. Bu dalgaların en aktif olduğu dönem uykudan uyanma dönemi. Yani yaratıcılığınızı konuşturmak istediğinizde uykudan uyanma saatlerini seçmeniz gerekiyor.
Beynimizi Tanıyalım
< Yetişkin bir insanda 1.4 kg. dır.
< Toplam ağırlığımızın %2’si kadardır.
< Vücuttaki kanın %15’ini beyin kullanır.
< Alınan oksijenin % 25’i beyne gider.
< Gıdaların % 20’sini beyin kullanır.
< Beynin hacmi doğumda bir yetişkinin beyninin % 25’i, altı aylıkken % 50’si, 2,5 yaşındayken % 75’i, 5 yaşındayken de % 90’ı kadardır.
< Beyin mesajlarının hızı saatte 580 km. yi bulabilmektedir. Bu yüksek hız sayesinde ayaklarımızdan gelen herhangi bir uyarının başımıza ulaşması saniyenin yüzde birinde gerçekleşir.
< Enerji olarak değerlendirmek gerekirse teorik olarak beynin içinde İstanbul, İzmir ya da Ankara gibi büyük bir şehri kurmaya yetecek potansiyelde atom enerjisi vardır.
< Her saniyede 10 yeni bilgi yüklense bile ortalama ömürde bir insanın hafıza kapasitesinin yarısından çok azı doldurulabilir.
< Bugüne kadar beyin işlevlerinin % 5’i aydınlatılabilmiştir. Beyin hakkında 2500 yıldır devam eden araştırmalar günümüzün teknolojisi ile oldukça hız kazanmış, bu mucize organ hakkında bildiklerimiz son 10 yılda önceki zamanlara göre kat kat artmıştır.
< “Beynim yoruldu, dinlenmeye ihtiyacım var.” diyenleri duymuşsunuzdur. Ancak beynimizin yorulması fiziksel olarak mümkün değildir. Elektro kimyasal sistemlerle çalışan beynimizin kas sistemi ile çalışan el, kol, göz gibi organlardan farklı yanı yorulmamasıdır.
< Beyin sinir hücrelerini telefon şebekesine benzetirsek, beynin 1 gramında bulunan nöronların bağlantı kapasitesinin dünyadaki telefon ağına eşit olduğu söylemektedir.
< Hesaplara göre hafızamız, ortalama 70 yıldan fazla olan hayatımızın her saniyesinde 11 olay kaydeder ve bunu rağmen beynimizde potansiyel halde kullanılmayı bekleyen çok büyük bir boşluk yer alır.
< İnsan beyni glikozla çalışan ve özel bir işçilik istemeden yapılmış genel amaçlı süper bir bilgisayar olarak adlandırılabilir.
< Beyin, dakikada yüz bin kelimeyi (ortalama 400 sayfa) anlayabilecek bir kapasiteye sahiptir. Ama gözümüz bu kadar fazla bilgiyi beynimize gönderemez.
< Vücudumuzda yaklaşık 500.000 dokunma detektörü, 200.000 ısı detektörü ve 4 milyon acıya duyarlı, hassas alıcı vardır. Bunlar kesintisiz olarak beynimizin ilgili yerlerine bilgi aktarmaktadır.
< Beyin, yaşamsal faaliyetlerimizi sürdürmemize yardımcı olur, 24 saat 7 gün bizim için çalışır. Asla yorulmaz. Biz dinlensek de o çalışmaya devam eder.
Neden bazen beynimizin kilitlendiğini ve sıkıldığımızı hissederiz?
Bunun üç nedeni vardır:
1- Aynı şeyleri monoton ve kesintisiz olarak tekrar tekrar düşünmek.
2- Üst üste gelen bilgileri organize edemeden öğrenmek.
3- Fiziksel yorgunluk içinde bulunmak.
