Bıyık kimilerine göre erk’i simgelerken, kimi için siyasi görüşün bir yansıması, erkek adamın olmazsa olmazı, kimi içinse karakterin ve mizacın gelenek ve göreneklerle şekillenmiş hali… Kimine göre farklılık, kimine göre ise tıraş olmaktan sıkılmış olma haliyken…
Bıyık kimilerine göre erk’i simgelerken, kimi için siyasi görüşün bir yansıması, erkek adamın olmazsa olmazı, kimi içinse karakterin ve mizacın gelenek ve göreneklerle şekillenmiş hali… Kimine göre farklılık, kimine göre ise tıraş olmaktan sıkılmış olma haliyken kimine göre de büyümenin, erkek olmanın ifadesi…
Geçenlerde ağabeyim, “Zeynep bak bıyık bıraktım, nasıl olmuş? diye sordu. Bir an duraksadım, şaşırdım çok farklı göründü birden, sanki benim ağabeyim gitmiş başka biri gelmişti. “Niye böyle yaptın ki?” dedim şaşkınca. O da: “Merak ettim nasıl olacak, diye ve denedim” dedi. Aklı sıra farklılaşmış ve biraz daha büyümüş hatta büyük adam edası takınır olmuştu… “Baba büyüksün” dedirtecek tarzdan yani…
Yaşadığım bu diyalogdan sonra incelemeye başladım bıyıklı adamları; fark ettim ki hepsi bir mana yüklüyorlar bıyıklarına, sakallarına… Çok ilgimi çekti bu durum… Zaten son zamanlarda gençlerde de bir bıyık bırakma “moda”sı aldı başını gidiyor. Ne oldu da böyle bir akım başladı, bilemiyorum fakat bıyıklı genç sayısı günden güne artıyor bu bir gerçek.
Bıyık kimilerine göre erk’i simgelerken, kimi için siyasi görüşün bir yansıması, erkek adamın olmazsa olmazıyken, kimi içinse karakterin ve mizacın gelenek ve göreneklerle şekillenmiş hali… Kimine göre farklılık, kimine göre ise tıraş olmaktan sıkılmış olma haliyken kimine göre de büyümenin, erkek olmanın ifadesi…
Bazılarının hoşuna gitse de bazılarının tahammül edemediği bıyığın, insanların havsalasında ne çok imgeler, kavramlar, etiketler, yargılar oluşturduğunu hayretle fark ettim. “Bıyık, sen ne menem bir kıl kümesiymişsin” demekten alamadım kendimi…
Şimdiye kadar TV ekranlarının zihnimde oluşturduğu prototipe bakarak bıyığın doğu erkeklerine has ya da “medeniyet görmemiş” erkeklerde olduğu varsayımına rastladım; sanki bıyık ve sakal kesilince, bir de laciler çekilince (üniversiteden hocamın sözüdür, takım elbiseyi kasteder) adam olunur, daha bir medenileşilir… Niyeyse bu dayatılır, bunun böyle olduğuna inandırılır. Halbuki, tarihte birçok kültürde ve millette bıyığa rastlanmaktadır.
Bıyığın Tarihçesi
Önceleri sakal bıyık birlikte bırakılırmış sonra, sadece bıyık bırakma usulü ilk olarak M.Ö. Mısır’da görülmüş. Tarihsel süreçte sakal ve bıyık uzatmak sert tartışmalara neden olmuş. Bazen zorla bıyıklar kestirilmiş, bazen de zorla bıyık bıraktırılmış.
Örneğin; Galyalıların sakal ve bıyık bırakmasını Romalılar barbarlığın bir göstergesi sayarlarmış. 1447’de bir İngiliz yasası erkeklerin üst dudak kıllarını kesmelerini zorunlu kılmış. Ama yaklaşık 400 yıl sonra, bu kez İngiliz askerlerine bıyıklarını kesmeleri yasaklanmış. Fransız askerleri, Prusya muhafızları ve süvariler arasında bıyık bir gösteriş konusuymuş. 1838’de ise Bavyera kralı ordusunda bıyık uzatmayı yasaklamış.
Türklerde bıyık bırakmak yaygın bir alışkanlıktır. 20. yüzyıl başlarına değin Türk erkekleri bıyıklarını kesmezler, toplumsal durumlarına ve yüz biçimlerine göre bıyık bırakırlarmış. Bıyık kesme adeti Türklerde I. Dünya Savaşı’ndan sonra başladığına dair de bir bilgi edindim.
Sünnet olarak kabul edildiği için, Müslüman erkekler genellikle uçları dudak kenarını geçmeyecek biçimde ve üst dudağı kapatmayacak uzunlukta bıyık bırakırlar…
Bıyık ve sakal bırakma konusunda pek çok şey söylenebilir şüphesiz, fakat dikkat edilmelidir ki kıldan bir mesele gibi duran bıyık mevzusuna dahi ne çok ehemmiyet vermişiz, ne çok manalar yüklemişiz… Gençlerin de yaygın bir şekilde bıyık ve kirli sakal bırakma durumu beni bu konuda böyle minik de olsa bir araştırma yapmaya itti.
Hatta bıyık ve karakter arasında da ciddi bir bağ varmış. Bırakılan bıyığın şekli kişinin karakterini yansıtıyormuş. Bıyığını göreyim, sana kim olduğunu söyleyeyim dedirten aşağıdaki bilgileri istifadenize sunarım…
Bıyık ve karakteriniz
Çizgi gibi bıyık: Üst dudağın yukarısına kalemle çizilmiş gibi incecik duran bir bıyık, kuvvetli görünmek istemesine rağmen aslında kendi kabiliyet ve kararlarından her zaman emin olmayan bir şahsı işaret eder. Böyle bir insan aslında zeki ve kabiliyetli, kuvvetli ve azimkar olsa bile kendinden emin değildir ve daima bir hata işlemekten korkar. Her neyse ki böyle kimseleri etraflarındakiler çok severler de onlardan cesaret ve itimat verecek yakın bir dostları olur.
Kısa ve düz bıyık: Diş fırçasına benzeyen kısa ve düz bıyıklı kişi dikkati kendi üzerine çekmek isteyen ve bunun için elinden geleni yapan kişidir. Böyle insanlar daha ziyade siyaset hayatına atılmaktan hoşlanırlar. Ama herhangi bir inancı müdafaa etmek için değil de sırf şahsiyetlerini göstermek içindir. Herhangi bir toplulukta kalkıp uzun nutuklar veren tipler arasında düz, kısa bıyıklılar çoktur. Ekseriyet böyle kimseleri can sıkan, nahoş şahıslar olarak gördüğünden onlarla fazla dost olan bulunmaz.
Kısa bıyık: Bu insan, üstü-başı konusunda büyük bir itina gösterir. Başkalarının alay edeceğinden korkmasa her gördüğü aynada kendini süzeceğinden emin olabilirsiniz. Zaten giyinip kuşanmak onun için saatler süren bir merasimdir. Bu erkek etrafının sevgisini kazanmak için can atar. Ama kendi nefsine çok düşkün olduğu için kimseye fazla yaklaşmaz. Spor, müzikal, komedi, caz gibi hafif eğlenceler peşinden koşar.
Kesik kenarlı kalın bıyık: Kenarları birbirine paralel olan kalın bıyıklar daha ziyade durmuş oturmuş, ununu eleyip eleğini asmış erkeklerin göstergesidir. Böyleleri mükemmel bir ev erkeği olurlar. Hayatın uğraşlarını sabırla karşılarlar. Kendilerine bağlı olanları mümkün olduğunca mutlu etmeyi kendilerine vazife bilirler ve bütün mesuliyet ve meşguliyetlerine rağmen neşe ve eğlenceye de düşkün olurlar, vakit ayırırlar. Bununla beraber havailikten kesinlikle hoşlanmaz ve havai kimselere karşı müsamaha göstermezler. Çevrelerindeki herkes böyle erkekleri kendileri de farkında olmadan, gayrı ihtiyari bir önder, bir reis olarak tanır ve onlara hürmet eder.
Sarkık bıyıklar: Dudak kenarından aşağı doğru sarkan bıyıklar, bu bıyığı taşıyan erkeğin düşünceli, enerji dolu ve ihtisas sahibi olduğunu işaret eder. Bununla beraber böyle insanlar düşünceyi her şeyden fazla sevdikleri için harekete geçmeleri biraz güç olur. Bir kere harekete geçtiler mi onları durdurmak mümkün değildir. İstedikleri hedefe sahip olmadan içleri rahat etmez. Telaşlı zamanlarında gözü etrafı görmez. Biraz aksi ve geçimsiz olur. Ama aslında gayet dost tabiatlı, samimi ve sıcakkanlı bir insan olduğu için geçimsizliği uzun sürmez.
Uzun burma bıyık: Kenarları burulmuş uzun bıyık, sahibinin şakacı, şen ve sıcakkanlı bir insan olduğunu ispat eder. Böyle insanların her şeyi delip geçen bir zekaları vardır. Aynı zamanda bütün dünyayı ve insanları içine alan geniş ve sıcak bir kalbe de sahiptirler. Çevrelerinde daima sevilir ve aranırlar. Sıradan olayları sanki olağanüstü birer maceraymış gibi anlatmasını bilirler. Son derece cömerttirler.
kaynak: genç gelişim dergisi
