Johann Gottfried Herder (1744-1803) Alman filozof, teolog ve yazardı. Sturm und Drang hareketinin önde gelen isimlerinden biriydi ve Alman Romantizminin gelişiminde büyük bir etkisi oldu.
Herder, Mohrungen, Doğu Prusya’da (şimdi Morag, Polonya) doğdu. Immanuel Kant’ın fikirlerinden etkilendiği Königsberg Üniversitesi’nde teoloji ve felsefe okudu. Mezun olduktan sonra Herder, Letonya’nın Riga kentinde papaz olarak çalıştı.
1771’de Herder, Weimar’a taşındı ve burada Johann Wolfgang von Goethe ve Friedrich Schiller ile arkadaş oldu. Dükalık mahkemesine kütüphaneci olarak atandı ve felsefe, teoloji, edebiyat ve tarih de dahil olmak üzere çok çeşitli konularda bir dizi makale yayınlamaya başladı.
Herder’in en önemli eseri Ideen zur Philosophie der Geschichte der Menschheit’tir (İnsanlık Tarihi Felsefesi Üzerine Fikirler, 1784-1791). Bu çalışmada Herder, her ulusun kendi dili, kültürü ve sanatında ifade edilen kendine özgü bir ruhu veya karakteri olduğunu savundu. Ayrıca, insanlık tarihinin daha fazla özgürlük ve kendini anlama yönünde ilerici bir gelişme olduğunu savundu.
Herder’in fikirlerinin Alman Romantizminin gelişimi üzerinde derin bir etkisi oldu. Bireyin sabit bir varlık olmadığını, aksine kültürlerinin ve tarihlerinin bir ürünü olduğunu savunan ilk düşünürlerden biriydi. Ayrıca dil ve kültürün insan ruhunun ifadeleri olarak önemini vurguladı.
Herder 1803’te Weimar’da öldü. Alman düşüncesinin gelişiminde en önemli figürlerden biri olarak kabul edilir.
