Hayatın kurallarına azıcık özen gösteren her insan ortalama bir insan olarak yaşamını sürdürebilir. Günümüzde ortalamayı bile yakalayamayan insanlar var. Vasatın çok çok altında yaşıyorlar. Bir idealleri yok, yaşamak için bir amaçları yok. Yiyor, içiyor, uyuyor ve geziyorlar. Biraz gayret gösterseler ortalamayı yakalayacaklar; ama o gayret de yok.
Kimilerine göre ortalamayı bile yakalamak çok zorken size tavsiyem, ortalamanın üstüne çıkmanız. Bir an düşünün, ortalama bir insan olabilmek için ne kadar çaba sarf ediyoruz. “Hakkaniyetli davranmak gerekirse çok da bir gayret sarf etmiyoruz.” diyeceksiniz herhalde. Oysa hayatta kimi insanlar da vardır ki ortalamayı yakalayabilmek için olanca güçleriyle çalışırlar.
“Elaine Dart, görünürde tipik hobileri ve ilgileri olan, orta sınıftan bir ailenin kızıdır. Biraz resim yapabilir, biraz nakış işleyebilir, kazak örebilir, bilgisayar kullanabilir, kısacası ortalama bir kız çocuğunun yapabildiği …
MAHMUT AÇIL
mahmutacil@hotmail.com
Hayatın kurallarına azıcık özen gösteren her insan ortalama bir insan olarak yaşamını sürdürebilir. Günümüzde ortalamayı bile yakalayamayan insanlar var. Vasatın çok çok altında yaşıyorlar. Bir idealleri yok, yaşamak için bir amaçları yok. Yiyor, içiyor, uyuyor ve geziyorlar. Biraz gayret gösterseler ortalamayı yakalayacaklar; ama o gayret de yok.
Kimilerine göre ortalamayı bile yakalamak çok zorken size tavsiyem, ortalamanın üstüne çıkmanız. Bir an düşünün, ortalama bir insan olabilmek için ne kadar çaba sarf ediyoruz. “Hakkaniyetli davranmak gerekirse çok da bir gayret sarf etmiyoruz.” diyeceksiniz herhalde. Oysa hayatta kimi insanlar da vardır ki ortalamayı yakalayabilmek için olanca güçleriyle çalışırlar.
“Elaine Dart, görünürde tipik hobileri ve ilgileri olan, orta sınıftan bir ailenin kızıdır. Biraz resim yapabilir, biraz nakış işleyebilir, kazak örebilir, bilgisayar kullanabilir, kısacası ortalama bir kız çocuğunun yapabildiği her şeyi yapabilir. Fakat bütün bunları başarabilmesi için Elaine’nin çok ama çok çalışması gerekiyor.
Bir beyin hastalığı nedeniyle felçli olan Elaine, ellerini ve kollarını kullanamamaktadır. Yukarıda sözünü ettiğim her şeyi biz ellerimizle yaparken, Elaine ayaklarıyla yapmaktadır. Her şeye rağmen hayata güzel gözlerle bakmayı başarabilen bu gayretli kızın resim yapmayı öğrenmek tam iki yılını, bir yastık işlemek altı ayını, kazak örmek ise üç yılını aldı. Elaine, beş on dakika içerisinde bir sayfa yazıyı bilgisayarında yazabilmekte, bir saniyede ipliği iğneye geçirmekte, hatta kalemle yazı yazabilmektedir; ama yalnızca ayak parmaklarını kullanarak…”
Ortalama bir insan olabilmek için Elaine’nin harcadığı emeği bir düşünün. Azıcık bir gayretle ortalamayı yakalayan bizler, Elaine’nin ortalama bir insan olabilmek için harcadığı gayreti harcasaydık neleri başarabilirdik.
Hayatta başarılı olabilmek, ortalamanın çok çok üstüne çıkabilmek için rutin gayretimizin üzerinde bir gayret göstermeliyiz. İsterseniz “Hayatta başarılı olabilmek için neler yapılabilir?” sorusuna yol gösterebilecek birkaç maddeyi sizlerle, başlıklar ve kısa cümleler halinde paylaşalım*:
1. Kendimizi tanıyalım: Bir kişinin kendini tanıması, gelecekteki hedeflerine ulaşması için çok ama çok önemlidir. Bu konuda kendimize şu soruları sormamız gerekir: Biz kimiz? Bize verilen imkânlar nelerdir? Sahip olduğumuz fiziksel ve ekonomik kaynaklar nelerdir? Yeteneklerimiz nelerdir? Hangi alanlarda gelişmeye müsaidiz? Ya da geliştirmemiz gereken eksik yönlerimiz nelerdir? Belli başlı alışkanlıklarımız hangileridir? Yaptığımız iş, karakterimizle uyumlu mu?
2. Şu anki durumumuz nedir?: Kendimizi tanıdıktan sonra şu an içinde bulunduğumuz durumu tespit etmeliyiz. Hayatımızdan memnun muyuz? Hayatımızda değişmesini istediğimiz neler var? Değişmemesi gereken şeyler nelerdir?
3. Ne istiyoruz?: Nasıl bir hayat yaşamak istiyoruz? Neler yapmak istiyoruz? En kötü bir karar karasızlıktan çok daha iyidir. Hedeflerimizi üç bölüme ayıralım. Öncelikle on yıl içinde gerçekleştirmek istediklerimiz nelerdir? Daha sonra beş yıl içinde gerçekleştirmek istediğimiz hedeflerimizi belirleyelim ve ardından biraz daha kısa zamanda, bir yıl içerisinde ulaşmak istediğimiz hedeflerimizi tespit edelim.
4. Niçin istiyoruz?: Yukarıda yazdığımız uzun ve kısa vadedeki hedeflerimizi niçin istediğimizi düşünelim. Niçin istediğimizi belirlersek bunları bir sıralamaya da tabi tutabiliriz. Bir kısmını amaçsızca istediğimizi görecek, gereksiz düşünce ve arzu ihlalini engellemiş olacağız.
5. Önceliklerimizi belirleyelim: İsteklerimizi sıraya koyalım. Bunlardan hangileri bizin için çok önemli. Olmazsa olmazlar nelerdir. Eğer on yıl değil de birkaç yıllık bir ömrümüzün kaldığını öğrenseydik isteklerimizin hangilerinden vazgeçerdik? Hangilerine öncelik verirdik?
6. Amaçlarımıza göre yaşayalım: Yaşamımızı amaçlarımıza hizmet eder hale getirmeliyiz ve hayatımızı amaçlarımıza göre düzenlemeliyiz. Üniversite sınavında iyi bir yer kazanmak istiyorsak, birinci amacımız buysa, oturup ders çalışma programı yapmalıyız. Saatlerce internette sörf yapıp bir akşamı olduğu gibi televizyon başında geçiriyorsak amaçlarımızı belirleyememişiz demektir.
7. İç disiplinimizi geliştirelim: Yapmamız gerekenlerle yaptıklarımız arasındaki farklılığı bulalım. Hayatın her aşamasında önümüze iki seçenek sunulacaktır: O an yapmak istediklerimiz ve yaptıklarımız. Yapmamız gerekenleri yaptıkça başarılı oluruz. Yapmamız gerekenler başka iken yapmak istediklerimizi yaparsak bir müddet sonra acı çekmeye başlarız. Eğer üniversiteye hazırlanan bir öğrenciysek ve o an yapmamız gereken ders çalışmaksa oturup ders çalışmalıyız. Ders çalışmamız gereken bir zamanda sinemaya gitmeyi ister ve bunu gerçekleştirirsek, gireceğimiz ilk deneme sınavında beklentimizin çok altındaki bir puanla yetinmemiz gerekecektir.
8. Elde ettiğimiz sonuçları değerlendirelim: Eylemimizin bizi nereye götürdüğünü görebilmeli, en önemlisi elde ettiğimiz sonuçlar karşısında esnek olmalıyız.
Her zaman beklediğimiz sonucu elde edemeyebiliriz. Bu durumda, nerede hata yaptığımızı bulup yeniden denemek gerekir. İstediğimiz sonucu elde ettiysek, daha güzeline ve iyisine nasıl ulaşabileceğimizi değerlendirmeliyiz.
Kısacası, ortalama bir insan davranışlarını kazanmak için bütün hayatı boyunca olağanüstü bir gayret sarf eden Elaine gibi düşünmeli ve yapabileceğimize inandığımız hedefleri gerçekleştirmeliyiz.
Ortalamanın üstüne çıkmak zor olmasa gerek…
* Mümin Sekman’ın “Kesintisiz Öğrenme” isimli eserinden faydalanılmıştır.