Elijah Wood, Julian Assange, Thomas Edison, Albert Einstein – Yetenekleri dışında hepsinin ortak olan özelliği nedir? Her biri evde eğitimlerini aldılar.
Muhakkak ki bütün aileler çocuklarını okula gönderirken bir takım şüphelere sahiptirler. Çocuklar bunun üstesinden gelebilecekler mi? Sınıf arkadaşları tarafından kabul edilecekler mi? Yeteneklerini ve ilgi alanlarını geliştirebilecekler mi? Evde eğitim, dünyada aileler tarafından çok sık tercih edilen bir seçenektir. Eodev.com ve Brainly.com, homeschooling uygulamasının pratikte nasıl uygulandığını araştırmaya karar verdiler.
Bu alanda liderliği 50 eyaletinde resmi olarak uygulanan ABD’dir. 1,5 milyon öğrenciye tekabül eden %3’lük dilim evde eğitim görmektedir. Aileler genel olarak evde eğitimi çocuklarının uygun ahlaki değerler içerisinde yetişmeleri, dini eğitimlerini almaları, eğitim için güvenli bir çevreye sahip olmaları ya da okuldaki eğitim seviyesinin yetersizliği şeklindeki sebeplerden ötürü tercih etmektedirler.
Belirgin bir artış yüzdesiyle son yıllarda Rusya’da aile içi eğitim olarak görülen bu sistem içerisindeki öğrencilerin sayısı 10 iken 100 binlere ulaşmıştır. Aileler, çocuklarının eğitimlerini kendileri tarafından sağlanılacağını ya da okul dışı öğretim alacaklarını tayin edebilirler. Geleneksel eğitimi tercih etmemelerinin en genel nedeni eğitim seviyesinden duyulan hoşnutsuzluktur. Okul dışı öğretim genel olarak kendilerini sınavları içinde evde hazırlanmayı tercih eden lise öğrencilerini kapsar.
Diğer ülkelerde homeschooling çok daha sınırlıdır. Ukrayna’da homeschooling ve okul dışı eğitim kullanılabilir olmasına rağmen öğrenciler için aranan şartlar daha yüksektir. Sağlık sorunları olan çocuklar, özel yetenekli çocuklar, önemli spor başarılarına sahip çocuklar, iş dolayısıyla sürekli seyahat halinde olan aileler ve ya yurt dışında ikamet etme başlıca nedenler olarak sıralanabilir.
Türkiye’de homeschooling resmi olarak yasaklanmıştır. İspanya’da ise resmi bir eğitim sistemi olarak algılanmamaktadır (ciddi sağlık problemleri dışında). Anayasa Mahkemesi kararına göre aileler çocuklarının eğitim şeklini seçmekte yetkili kişiler değillerdir. Sadece devlet ya da özel okullar arasında ve yahut 27.6 sayılı İspanya kanunlarına göre özel eğitim merkezleri arasında seçim yapabilirler. Resmi yolları atlatmak için bazı aileler çocuklarını homeschooling sisteminin yasal olduğu ülkelere göndermektedirler. Güvence ve eğitim sistemi yetkili makamlara bağlıdır.
Almanya’da yasalar zorunlu eğitim okullarda olması yönündedir. Bazı ailelerin kanunlara aykırı hareketlerde bulunmasından ötürü evde öğretimin cezai olarak uygulandığı durumlar vardır. Bazı aileler yasaları delip gizli bir şekilde çocuklarına evde eğitim verdiler. Thomas Spiegler bu fenemon içerisinde eğitim gördü ve 2003 yılında yayınladığı bir makalesinde Almanya’da yaklaşık 500 çocuğun bu şekilde eğitim aldığı gözler önüne serildi. Güncel tahminlere göre 600 ila 1000 arasındadır. Amerikan kaynaklarına göre Almanya’da yaklaşık 400 aile çocuklarını evde eğitiyorlar ve bunun için hepsi “yer altında” çalışıyor.
Polonya’da homeschooling popüler bir eğitim türü değildir. Kesin istatistiklere de ulaşılılamaktadır. Eğitim sistemindeki bütün bu yetersizliklere rağmen evde öğretim birkaç yüzlere varmaktadır. Böyle durumların oluşması için çok fazla gerekçe vardır. Birincil olarak, devlet kanadında homeschooling tarafından sağlanabilecek farkındalığın zayıf olmasıdır.
En büyük itirazların başında sınıf ortamı dışında eğitim alan çocukların sosyalleşememesi korkusudur. Farklı ülkelerde ki homeschooling destekleyicileri okulların sosyallik açısından birçok imkâna sahip olmadıklarını söylemektedir. Okulda, çocuklar kendilerine empoze edilmiş çevrenin içersindedirler, kendilerinden yaşça büyük olan çocukların arasındadırlar ve bu ortamda çok az bir yere sahiptirler. Evde öğrenme sürecinde çocuklarlar materyalleri daha kısa sürede öğrenirler ve ilgi alanlarını aktivitelerine kendilerini adamaları için daha fazla zamana sahiptirler. Sanat, müzik, dans, yüzme – buralarda genel özleminizi paylaşabileceğiniz arkadaşlar edinebilirsiniz. Homeschooling uygulamasının gelişmiş olduğu ülkelerde uzmanlara göre, çocuklar bu yöntem içerisinde kendinden daha emin, bağımsız ve diğer insanlara daha açık olma özelliğini kazanarak eğitilir.
Diğer bir kaygı ise eğitimin kalitesidir. Evde öğretim karşıtları ailelerin yetersiz bilgiye sahip olmamasından ötürü çocuklara evde yalnız eğitim verilemeyeceğini söylerler. Bir çok ülkede, aileler bu iddiaya karşı aynı şekilde cevap verirler ve özet olarak bu: “Bizler devlet okullarında eğitim aldık, uzmanlıklarımızı burada kazandık ve eğer eğitimlerimizi tamamladıktan birkaç yıl sonra bilgilerimizin yetersiz olduğu görüşü varsa – bu geleneksel eğitim sisteminin yetersizliğinden kaynaklanmaktadır.”
Homeschooling savunucuları, çocuklarının okul dışında fiziksel ve psikolojik olarak daha güvende olduklarına inanmaktadırlar. Çocuklar eğer istemiyorlarsa toplumda konuşmaya zorlanmamalıdır ve gururlarını kırabilecek her türlü davranıştan kaçınılmalıdır ve bu çocuklara ileride topluma entegre olurlarken endişeye yol açmayacaktır. Evde eğitimle, aileler çocuklarını güvenlik hisleriyle ve öz saygılarıyla koruyabilirler.
Ne zaman evde eğitim değerlidir? Aileler böyle bir karar vermeden önce, bunun avantajlarının ve dezavantajlarının farkında olmalıdırlar ve karşılaşabilecekleri sorunlar ile yüz yüze gelmeyi bilmelidirler:
· Yukarıda bahsi geçen okul çevresi dışında kalan çocukların sosyallik açısından zayıf kalmaması için ailelerin çocukları için onlarla aynı yaştaki çocuklarla vakit geçirmelerini sağlayan organizeler düzenlemedirler.
· Etkin bir şekilde eğitim için aileler bu işe kendilerini adamadırlar. Bu hazırlıklar özellikle evde birden fazla çocuk düşünüldüğünde daha yararlıdır.
· Ailelerin bazı konular içerisinde öğretim yapamayacaklarını bilmeleri halinde özel dersler ayarlamalı ya da diğer ailelerin yardımıyla grup içerisinde öğretim yapılmalıdır.
Homeschooling hakkında düşünülmeye başlandığında her şey tasarlanmalıdır ve çocukların kapasitelerine, yeteneklerine ve ihtiyaçlarına göre ortam hazırlanmalıdır. Homeschooling geleneksel okullara karşı değildir. Çocukların gelişimleri için bir seçim ve uygun şartları sağlamaktır. Homeschooling hakkında farklı ülkelerdeki tartışmalar. (ABD, Almanya, Rusya, İspanya, Çek Cumhuriyeti, Ukrayna)
