Etkin dinleme, pasif bir dinleyici olmaktan çok daha etkilidir. Hem mesajı alan hem de mesajı veren, konuya dâhil olur. Etkin dinlemeyi öğrenmek için iki kişi arasındaki iletişim sürecinden bahsetmek gerekir. İletişim esnasında insanların yaptığı sık yanlışlardan biri, gönderici mesajı verir, alıcı yanlış anlar, ancak iki taraf da yanlışlık olduğunun farkında olmaz. “Etkili Anne Baba Eğitimi” adlı kitabında Dr. Thomas Gordon, iletişimde dinlemek ile ilgili aşağıdakilere benzer örnekler paylaşır:
Örnekler:
Çocuk: “Bu yıl çok anlayışsız bir öğretmenim var, onu hiç sevmiyorum.”
Ebeveyn: “Öğretmenin konusunda sıkıntılısın.”
Çocuk: “Evet. Doğru.”
***
Çocuk: “Anne, tahmin et ne oldu? Bu yılki seçmelere katılacağım.”
Anne: “Bunun için çok mutlu olmuş olmalısın.”
Çocuk: “Kesinlikle.”
***
Çocuk: “Bugün okula gitmek istemiyorum.”
Ebeveyn: “Bugün kendini iyi hissetmiyor gibisin.”
Çocuk: “Evet, öyle.”
Bu örneklerde görüldüğü gibi, çocuğu dinleyip, duygularına yansıtma yapmak, karşıdakinin anlaşıldığını hissetmesini sağlar. Dr. Thomas Gordon: “Her ne kadar bu şekilde tepkiler vermek, ilk başlarda ebeveynlere yapmacık görünse de etkin dinleme ile bir kişi, diğer kişinin düşüncelerini dinlediğinde, karşıdakinin de onun düşüncelerini dinlemesi evrenseldir. Önce ebeveyn, çocukların verdikleri mesajı alma konusunda istekli olur ve dinlerse çocuklar da ailesini dinleme ve mesajı alma konusunda istekli olacaklardır. Eğer ebeveyn, çocuklarının kendilerini dinlemediğini söylüyorsa, ilk önce kendilerine bakmaları gerekecektir.” cümlesiyle, çocukların dinleme konusunda ebeveynlerini örnek aldıklarından bahsetmektedir.
Dr. Thomas Gordon’a göre, çocuklar, canlarını sıkan duyguları anlattıktan sonra, etkin dinleyen ebeveynin yönlendirmeleri sayesinde rahatlarlar ve yaşadıkları duygu kaybolur.
Özlem Aktaş İnci Aktaş
Çocuğunuzun Koçu Olun kitabından
