"Anahtarlarımı nerede bıraktım?" "Niçin buraya gelmiştim?" "Gözlüklerim neredeydi?" "Şimdi ne yapacaktım?" Bu cümleler tanıdık geldi değil mi? Bilim adamları ve uzmanlar yaşlılıkla beraber yeteneklerimizin ve hatırlama kapasitemizin de git gide azaldığını, gerileme kaydettiğini…
Çeviren: Zeynep Özkan
zeynep@gencgelisim.com
50 yaşında veya 50 yaş civarındaysanız muhtemelen bu tür durumları siz de yaşamaya başlamışsınızdır. Fakat endişelenmeyin! Son araştırmalar basit yöntemlerle hafızanızı geliştirebileceğinizi ve yaşa bağlı olarak görünen hafıza kaybının önlenebileceğini gösterdi.
"Bu yaştan sonra kim hafızasını geliştirmek için karmakarışık oyunlar veya hafıza teknikleriyle vakit kaybeder ki?" diye düşünebilirsiniz fakat hiç de öyle uzun uzadıya formaliteler gerekmiyor; aşağıda yer alan minik tavsiyelerle günlük yaşamınızda yapacağınız birkaç değişikliğin ne kadar anlamlı olacağını göreceksiniz. 10 adımda hafızanızın derinliklerine ulaşın!
1. Uykunuzu iyi alın: Pensilvanya Üniversitesi'nden yapılan açıklamaya göre birkaç saatlik de farkla bile olsa yeterince alınamayan uyku hafıza ve bellek gücünüzde azalmaya neden oluyor. Bu nedenle hafızanızı keskinleştirmek için geceleri en az 6 saat uyumalısınız, deniyor.
2. İyi olmak için iyi beslenin: Şimdiye kadar sebze ve meyve ağırlıklı beslenmenin bizi hastalıklara karşı güçlendirdiğini, öğrendik. Şimdi ise hem beden hem de beyin sağlığınıza iyi gelecek gıdaları da listenize ekleyebilirsiniz. Sağlık uzmanları bol miktarda, besin değeri yüksek kepekli yiyecekler, sebzeler ve meyveler tüketilmesinin hafıza kaybıyla ilişkili hastalıklarla mücadelede etkili olduğunu söylüyor. Lütfen düzenli olarak tüketmeniz gerekenler listesine omega yağ asitleri açısından bol olan balığı da ekleyin. Omega 3 yağ asitleri kötü kolesterolü düşürür, beyin fonksiyonlarına iyi gelir.
3. Vitaminlerinizi ihmal etmeyin: Günlük besinleriniz arasından yeterince vitamin alamıyorsanız besleyici vitaminler kullanabilirsiniz. Daha fazla balık yeme fikri hoşunuza gitmiyorsa omega-3 yağ asitlerinden oluşturulan balık yağı tabletlerinden alabilirsiniz. Milano Ulusal Araştırma Konseyinin açıklamalarına göre antioksidan etkisi olan E ve C vitaminleri de hafıza kaybına karşı koruma sağlıyor.
4. Sık sık egzersiz yapın: Düzenli egzersiz yapmak derken, günlük tempolu bir yürüyüşten fazlasını kastetmiyoruz. Salk Enstitüsü'nde yapılan bir araştırmaya göre günlük yaşamınızda yer vereceğiniz birkaç egzersizle öğrenme düzeyinizde gelişme ve hafıza konusunda da tahmin edemeyeceğiniz gelişmeler görebilirsiniz. Unutmayın; aktif haldeki beden beyni de aktif hale getiriyor.
5. Stresi azaltın: Gerinmek, derinden nefes alıp-vermek ve uygulayacağınız birtakım rahatlama egzersizleri stres düzeyini düşürmek için birebirdir. Kişi stres altındayken kortizol salınımı artar. Kortizol, hafıza merkezlerinde oluşturduğu daralmayla hafızanın işlevselliğinin azalmasına sebep olur. Evinizin etrafında yapacağınız bir yürüyüş ya da birkaç derin nefes alıp verme hafızanızı keskinleştirmenize yardımcı olacaktır.
6. Alkol ve sigara kullanımınızı sınırlandırın ya da tamamen uzak durun: Madem ki bu maddeleri kullanmak direk olarak hafıza kaybına neden oluyor, o zaman bu maddeleri bırakmak da otomatikman hafızanızı geliştirecektir. Birçok madde örneğin; uyku ilaçları, antidepresanlar, ağrı kesiciler vb. birçok madde belleğin fonksiyonlarında düşüşe neden olmaktadır. İyi haber; bütün bu maddeleri kullanmayı bıraktığınızda hafızanız gelişme kaydediyor. (Doktorunuza sorabilirsiniz.)
7. Beyninizi aktif ve canlı tutun: New York'taki Albert Einstein Tıp Fakültesinin araştırmalarına göre beyni uyaran oyunlar oynamak (kartlar veya birtakım zeminler üzerinde oynanan oyunlar) hafıza kaybını önlüyor. Okuyun, yabancı dil öğrenin, çapraz bulmaca çözün, hatta yeniden okula başlayın. Yeter ki beyninizi tembelleştirmeyin. Bedeninizin nasıl egzersize ihtiyacı varsa, beyninizin de bir o kadar egzersize ihtiyacı vardır.
8. Düzenli olun: Günlük kullandığınız şeyleri daima düzenli tutun. Örneğin; anahtarınızı, gözlüğünüzü sürekli aynı yere koyun. Yapacaklarınızı veya ihtiyaçlarınızı listeleyin ve bu listeyi yanınızda taşıyın. Bir not defteri ya da minik bir takvim düzenli olmanıza yardımcı olabilir.
9. Hatırlayabileceğinizi hayal edin, bunu dile getirin ve buna inanın: Önemli bir tavsiye; sadece biraz dikkatli olun. Anahtarlarınızı koyduğunuz yere bakın, kendinize nereye koyduğunuzu tekrar edin ve lazım olduğunda nerede olduğunu hatırlayacağınıza inanın. Dikkat etmek basit ve zaman kazandırıcı bir eylemdir.
10. Sağlıklı olduğunuzdan emin olun: Depresyon, tiroit hastalıkları, diyabet ve menenjit gibi birçok enfeksiyon ve hastalık hafızanızı zayıflatır.
Hafıza zayıflığı yaşa bağlı olmazsa olmaz bir durum değildir. Sadece bedeninize iyi bakmak, yaşam şeklinize ekleyeceğiniz birkaç değişiklik ve biraz dikkatle hayret verici sonuçlar karşısında mutlu olacaksınız.
