ALAYCI DEĞİL MİZAHÇIDIR
“Halkı rencide eden âlemde,
Kendi rencide olur son demde.”
Şeyhülislam Yahya
Mizah yeteneği insana her şeyden önce daha dengeli bir bakış açısı sağlar. Türk Kültürü, mizah yönünden oldukça zengin bir yapıya sahiptir. Türk insanı da mizaha yatkın bir zekâ ile doğmuştur. Tek yapılması gereken, bu zekâyı harekete geçirip mizah penceremizi genişletmek ve bunu yaşam kalitemizi artırmak, başarımızı ilerletmek için kullanmaktır.
Öncelikle mizahçılığın, mizah kullanımının, problemleri, sıkıntıları, olayları, hayatı, gülerek geçiştirmek olmadığını, yersine onlarla olumlu bir yapıcılık içinde yüzleşmek, kabullenmek olduğunu bilmek gerekir.
Mizah kullanmak demek, alaycı, aşağılayıcı, rencide edici şekilde davranmak değildir. Alay etmekle mizah kullanmayı karıştırmamak gerekir. Alaycılık insanların kırılmasına, utanmasına, rencide olmasına, moral ve motivasyonlarının düşmesine sebep olur. Tabi bunun size yansıyacak etkisi, insanların sizden kaçmaları, uzaklaşmaları şeklinde olacaktır.
Mizah bir düşünce ve düşündürme yoludur. Mizahçı yaklaşımla hem olayın üzerinizdeki etkisini azaltırsınız hem de karşınızdakinin düşünmesi için bir kapı açarsınız.
Mizahçı yaklaşım, görüş alanınızı genişletir ve netleştirir. Mizah bir yaklaşım tarzıdır. Hem de ilgi çekici bir yaklaşım…
Mizahçılık, dünya üzerinde yaşayan her kültürün değişmez bir parçasıdır. İnsanın karakteristik bir özelliğidir. Bu geliştirilebilir ya da körelerek kaybolur veya yanlış bir yönlenmeyle alaycılığa dönüşür.
Mizahçılık karamsarlıktan uzak, iyimserliğe yakındır. Gerçek bir mizahçı yaklaşım, insanın hayata bakış açısını genişletir.
Mizahçı yönünüz yaratıcılığınızı artırır, olayları net görmenizi sağlar, insanlarla ilişkilerinizi ve iletişiminizi güçlendirir. Mizahçı yaklaşım, başarı çantanızda mutlaka bulunması gereken bir araçtır.
Mizah sadece sizin değil çevrenizdeki insanlarında gelişimlerine katkı sağlayacak bir yöntemdir.
Mizah aynı zamanda bir eleştir yoludur. Fakat üslupta dengeyi şaşırıp alaycılığa kaçmamak önemlidir. Alay etmek sosyal ve psikolojik olarak olumsuzluklar oluşturmakla beraber, Kuran’da da bahsi geçen bir konudur. Alaycılık, sözle, lakap takmayla olabileceği gibi çeşitli mimik ve hakaretlerle de yapılabilir. Humeze Suresinde yer alan, Allah (cc)’ın kaş göz işaretleriyle alay edenlere yönelik uyarısı düşünüldüğünde alaycılığın Allah katında ne kadar önemli bir unsur olduğunu daha iyi anlayabiliriz.
“Arkadan çekiştirip duran, kaş göz hareketleriyle alay eden kişinin vay haline”
(Humeze: 1)
Alaycı yaklaşımlar başarınızı gölgeleyecek hatta engel olacak sonuçlar doğurur. Daha da kötüsü bu alaycılığınızdan rahatsız olan insanların düşmanlıklarını kazanmak ve onları aleyhinize çalışmaya teşvik etmektir.
Alaycılığın kaynağı kibirdir. Alaycılık, içerisinde karşısındaki insana zarar verme, onu diğer insanların önünde küçük düşüme, özgüvenini sarsma gibi kötü ahlaki özellikler barındırır. Bu, kibirli insanların, dar görüşlü, her şeyi ben bilirim inancındaki insanların kullandığı bir yöntemdir.
Aynı zamanda alaycılık, düşmanca bir kişilik geliştirmiş insanın tipik özelliklerinden biridir. Diğer özellikler ise: aşağılama, art niyetli yorumlar yapma, beddua etme, sürekli baskın çıkma eğilimi, huysuzluk, öfkeli davranışlardır. Bu davranışların başını ise alaycılık çeker.
Alaycılık, insanlardaki hoşgörü sınırını da azaltır. Sizinle ala eden bir insana karşı ne kadar hoşgörülü davranabilirsiniz? Alay ettiğiniz bir insandan ne kadar hoşgörü bekleyebilirsiniz?
Mizah kavramı, dolaysız olarak öfke ve eleştiriyi de içerir. Mizahın hayat içinde kullanımı ustalık, bilgelik ister. Yersiz kullanılan mizah kırıcı olabiliri alaya dönüşebilir. Mizahı kullanırken özellikle alaycılıktan kaçınmak gerekir. Mizah, öfkenin de azalmasına yardımcı olurken alaycılık bu öfkenin artmasını tetikleyecektir.
Mizah, ilişkilerimizi de kolaylaştırır.
Hayatın mizahi yanını görmek hayatı daha kaliteli yaptığı gibi başarı yolunda ilerlerken de mizahi yönleri görmek, mizahçı yetenekle olaylara yaklaşmak başarıyı daha keyifli yapar
Mizahçı Yaklaşımın Faydaları:
- Yaşam kalitesini artırır.
- Hayata çok yönlü bakmayı öğretir.
- İletişimi ve ilişkileri güçlendirir.
- Öfkeyi kontrol altına almayı öğretir.
- Stresi azaltır.
- Başarıya ulaşma ihtimalini artırır.
- Etkinliği ve etkililiği artırır.
- Zihnin daha etkili çalışmasını sağlar.
- Mizah anlayışını geliştirir.
- Duyarlılığı artırır.
Mizahın dikkat çekme, insanları konsantre etme gücü de vardır. Mizahçı yaklaşımlar insanları melankoli halinden çıkarır, olayları düzene sokmalarına yardımcı olur ve hayatlarını düzene sokmak için gerekli enerjiyi verir.
Mizahçı yaklaşımları önemseyin, geliştirin, mizahın gücünü fark edin ve bu gücü kullanın. Bunu yaparken yapıcı olmaya özellikler dikkat edilmelidir. Çünkü mizah, iki ucu keskin kılıç gibidir. Alaycılığa kaçarsa kırıcı etkisi tamiri mümkün olmayacak şekilde olabilir.
Yazan: Niyazi Fırat Eres
www.gencgelisim.com