Kendine zarar veren bir ergenin, ilk bakışta ilgi çekmeye çalıştığı sanılabilir. Çoğu zaman kendine zarar veren bir ergen, bir yardım çağrısında bulunuyor olabilir. Bu alanda yapılan araştırmalar bizlere gösteriyor ki, aslında bu ergenler/gençler canlarını yakarak duygularını düzenlemeye çalışıyorlar. Örneğin danışanım olan genç kız, babasının hakaretine karşı ciddi bir öfke hissetmiş ve iğne ile bacaklarını derin olmayan çizikler atarak kendini sakinleştirmeye çalışmış. Çünkü kendince sakinleşerek babasına karşı gelmemiş ve günaha girmemiş oluyor.
Anlattığı başka bir olayda, uzun süre kuzeni tarafından cinsel tacize maruz kaldığı için, savunma mekanizması olarak hissizlik duygusu geliştiriyor. Bu hissizlik duygusuyla baş etmek için kendine zarar vererek yaşadığını ve var olduğunu anlamak istiyor.
Ayrıca hormonal olarak, kişi kendine zarar verdiğinde, örneğin bir yerini acıttığında, kanattığında, beyinde otomatik olarak kişiyi sakinleştirecek ve acıyı dindirecek bazı hormonlar salgılandığı için bu davranış alışkanlık haline geliyor.
Kendine zarar verme davranışı, ergenlerde anlam ifade etmektedir. Kendine zarar verme anlayışı; dayanamadıkları duygusal acıyı daha kabul edilebilir bir fiziksel acıya yöneltmektir. Kendine zarar verme davranışı gençlerde öfke, kaygı, hayal kırıklığı gibi duygular sonrası ortaya çıkmakta ve kendine zarar verdiklerinde bir rahatlama hissi duyduklarını ifade etmektedirler. Yani bu durumu bir şekil duygularını düzenleme yöntemi olarak kullanmaktadırlar. Ancak bu rahatlama olumsuz bir başa çıkma yoludur. Ergenler kendilerine zarar verme davranışını bir kez yapmaya başladıkları zaman davranış pekişir, çözüm gibi görülmeye başlanır ve sıklığı artar.
Aynı zamanda kendini dışlanmış, kötü olarak algılayan ve yaşamalarında olup biten olumsuzluklar nedeniyle hiçbir şey hissedemediklerini düşünenler bir şeyler hissedebilmek için kendilerine zarar verebilmektedirler.
*
Ayşe Yazılıtaş
İçimdeki Yolculuk kitabından…
