Sevgili öğrenciler,
Sınav sırasında beyninizin bomboş olduğunu tüm bildiklerinizi unuttuğunuzu hissediyorsanız, sınav sırasında ishal olmak gibi fiziksel belirtiler yaşıyorsanız, sınavdan sonra sakin bir ortamda sınav sorularını cevaplayabiliyorsanız sınav kaygınız var demektir.
Sınav kaygınızın sınavda başarınızı etkilediğini biliyoruz. Kaygı aslında dozunda olduğunda normal hatta gerekli bir durum. Dozunda kaygı performansımızı olumlu biçimde etkiliyor. Çünkü kaygı durumunda vücudumuzun salgıladığı adrenalin’in uyarıcı etkisi dikkatimizi duruma odaklamamızı sağlıyor. Ancak aşırı kaygı yaşadığımızda salgılanan yoğun adrenalin bilgi aktarımını olumsuz etkiliyor. Yoğun kaygı durumlarında bilgi aktarılamadığı gibi okuma, anlama ve düzenlemede sorunlar yaşanıyor. Dikkati yoğunlaştırmada güçlük çekiliyor. Öğrenilen bilgilerin hatırlanması zorlaşıyor.
Sınav kaygısı korku, umutsuzluk,hayal kırıklığı, endişe, huzursuzluk, endişe, tedirginlik gibi duyguların yaşanmasına neden olur. Çünkü aklımızdan bu duyguları yaşamamıza neden olan pek çok yararsız düşünce geçmektedir. Siz de sınav sırasında şuna benzer şeyler düşünüyor musunuz?
‘ Sınava hazır değilim’, ‘Sınavda hiçbir şey yapamayacağım.’, ‘Ailemin yüzüne nasıl bakacağım.’ , ‘ Soruları kesinlikle yetiştiremeyeceğim.’
Bu düşüncelerin size hiçbir yararının olmayacağı kesin ve kaygınızı arttırmaktan başka hiçbir işe yaramayacak. Bu düşüncelerin yerine, daha sınava zaman varken ve henüz ders çalışırken yeni düşünceler koyabilirsiniz. İşte size bazıları:
‘Sınava elimden geldiği kadar hazırlandım.’, ‘Geç kalmış sayılmam. Zamanım az kalsa bile bir plan yaparak önemli konuları gözden geçirebilirim.’, ‘Ailem sınavda başarılı olmamı ister ama her koşulda beni seveceklerdir.’, ‘Diğer öğrenciler kadar iyi olmayabilirim ama elimden geleni yapıyorum.’ , ‘Bu sınav hayattaki tek fırsatım değil, başka fırsatlar da olacak.’
Olumsuz düşüncelerinizin yerine olumlu düşüncelerinizi koymayı öğrenmenin yolu bu düşünceleri fark etmekten geçer. Bunun için sınavdan önce ders çalışırken bu düşüncelerinizi not edeceğiniz bir çizelge hazırlayın. Birinci sütuna ‘duygular’, ikinciye ‘olumsuz düşünceler’, üçüncüye ‘olumlu düşünceler’ yazın. Bu çizelge masanızın üzerinde dursun. Diyelim ders çalışırken kendinizi endişeli ya da umutsuz ya da korkulu v.s hissettiniz bu duyguyu çizelgeye yazın. Böyle hissetmenize neden olan düşünceyi bulmaya çalışın. Onu da 2. sütuna yazın. Bu olumsuz düşünceyi size bir arkadaşınız söyleseydi ona söyleyebileceğiniz olumlu düşünceyi de 3. sütuna yazın. Bu çizelgeyi sınava kadar her gün doldurursanız kaygınızı arttıran olumsuz düşüncelerinizi olumluya çevirebilirsiniz. Olumlu düşünmek kaygınızı azaltıp sınav performansınızı arttıran en önemli etkendir.
Haydi gelin sizinle kaygı azaltmada çok işe yarayan‘ Hayalleme’ tekniğini çalışalım. Sınava kadar bunu her gün uygulamanızı bekliyorum. Bu hayaliniz için bir anahtar kelime belirleyin. Bu kelime cennet, deniz, at, kedi, mutluluk v.s istediğiniz bir kelime olabilir. Kendinizi olmayı isteyeceğiniz herhangi bir yerde hayal edin. Oradaki bütün renkleri gözünüzün önüne getirin. Sesleri duyun, kokuları hissedin. Hayalin içine insanlar koyun, orada yaşayın. Kendinizi mutlu, huzurlu, kaygısız hissedinceye kadar hayalinizi geliştirin. Sonra bu hayale bir isim verin. Demin söylediğim cennet, deniz gibi bir isim. Her gün bu hayale çalışın ta ki cennet dediğinizde kendinizi kaygısız hissedinceye kadar. Sizden sınava girmeden önce cennet dediğinizde kendinizi kaygısız hissedecek performans bekliyorum. Haydi başlayın, çok eğlencelidir.
yazan: Psk.Dnş.Özden ŞENKOYUNCU
