John Bowlby (26 Şubat 1907 – 2 Eylül 1990), İngiliz gelişim psikoloğu ve psikiyatristtir. En çok, çocukların bakıcılarıyla kurdukları erken dönem duygusal bağların yaşam boyu süren etkilerini açıklayan bağlanma teorisi ile tanınır12.
Erken Yaşam ve Eğitim
John Bowlby, Londra’da doğdu. Varlıklı bir ailede büyüdü, ancak annesiyle olan ilişkisi mesafeliydi; annesi, çocukların fazla ilgiyle şımartılacağına inanıyordu3. Bowlby, Trinity College, Cambridge’de tıp ve psikoloji eğitimi aldıktan sonra Londra Üniversitesi’nde psikiyatri ve psikanaliz eğitimi aldı2.
Kariyer ve Katkılar
Bowlby, kariyerine Londra’daki Tavistock Kliniği’nde başladı ve burada çocukların duygusal gelişimi üzerine çalıştı2. II. Dünya Savaşı sırasında, savaşın çocuklar üzerindeki etkilerini inceleyen araştırmalar yaptı. 1949’da Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından Avrupa’daki evsiz çocukların ruh sağlığı hakkında bir rapor yazmakla görevlendirildi4. Bu rapor, bağlanma teorisinin temellerini oluşturdu.
Bağlanma Teorisi
Bowlby’nin bağlanma teorisi, çocukların hayatta kalmak için birincil bakıcılarına (genellikle annelerine) güçlü duygusal bağlar geliştirdiğini öne sürer1. Bu bağlar, çocukların güvenlik ve güven duygusunu sağlar ve yaşam boyu süren etkileri vardır. Bowlby’nin çalışmaları, Mary Ainsworth’un “Yabancı Durum” deneyleriyle desteklendi ve bu deneyler, farklı bağlanma stillerini (güvenli, güvensiz-kaçınan, güvensiz-kararsız) tanımladı2.
Temel İlkeler ve Etkileri
Bowlby’nin teorisi, psikoloji, psikiyatri ve çocuk gelişimi alanlarında devrim yarattı. Bağlanma teorisi, çocukların duygusal ve sosyal gelişiminde erken dönem ilişkilerin önemini vurguladı ve ebeveyn-çocuk ilişkilerinin değerlendirilmesinde yeni bir perspektif sundu1.
Kişisel Yaşam ve Miras
John Bowlby, yaşamı boyunca çocukların duygusal gelişimi üzerine birçok kitap ve makale yazdı. 2 Eylül 1990’da İskoçya, Isle of Skye’da hayatını kaybetti1. Mirası, bağlanma teorisi ve çocuk gelişimi alanında hala etkisini sürdürmektedir.
