Karanlık madde, evrendeki madde miktarının yaklaşık %85’ini oluşturan, ancak doğası tam olarak anlaşılamayan bir madde türüdür. Karanlık madde, elektromanyetik radyasyonla etkileşime girmez, bu nedenle doğrudan gözlemlenememektedir.
Karanlık maddenin varlığına dair en güçlü kanıt, galaksilerin hareketleridir. Galaksilerin, görünen maddeden çok daha büyük bir kütleye sahip oldukları gözlemlenmiştir. Bu fazla kütle, karanlık maddeden kaynaklanmaktadır.
Karanlık maddenin varlığına dair diğer kanıtlar arasında, galaksi kümelerinin hareketleri ve kuasarların ışımaları yer alır.
Karanlık madde, genellikle nötrinolar veya WIMP’ler (zayıf etkileşimli büyük parçacıklar) gibi yeni parçacıklardan oluştuğu düşünülmektedir. Ancak, karanlık maddenin gerçek doğası henüz bilinmemektedir.
Karanlık madde, çeşitli yöntemlerle tespit edilmeye çalışılmaktadır. Bu yöntemlerden bazıları şunlardır:
- Gökbilimsel gözlemler: Karanlık maddenin varlığına dair kanıtlar, galaksilerin hareketleri, galaksi kümelerinin hareketleri ve kuasarların ışımaları gibi gökbilimsel gözlemlerle elde edilmektedir.
- Deneysel araştırmalar: Karanlık madde, nötrino dedektörleri, parçacık hızlandırıcıları ve diğer deneysel cihazlarla tespit edilmeye çalışılmaktadır.
Karanlık maddenin tespiti, evrenin doğası hakkındaki anlayışımızı önemli ölçüde artıracaktır.