Okulların Amaçları Nedir?

Yasal çerçeve içerisinde ilköğretim kurumları yönetmeliğinde geçen amaçlarımızı birlikte inceleyelim:

İLKÖĞRETİMİN AMAÇLARI

Türk Millî Eğitiminin amaç ve ilkeleri doğrultusunda;

 

ü Öğrencilerin ilgi ve yeteneklerini geliştirerek onları hayata ve üst öğrenime hazırlamak,

ü Öğrencilere, Atatürk ilke ve inkılâplarını benimsetme; Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’na ve demokrasinin ilkelerine, insan hakları, çocuk hakları ve uluslararası sözleşmelere uygun olarak haklarını kullanma, başkalarının haklarına saygı duyma, görevini yapma ve sorumluluk yüklenebilen birey olma bilincini kazandırmak,

ü Öğrencilerin, millî ve evrensel kültür değerlerini tanımalarını, benimsemelerini, geliştirmelerini, bu değerlere saygı duymalarını sağlamak,

ü Öğrencileri, kendilerine, ailelerine, topluma ve çevreye olumlu katkılar yapan, kendisi, ailesi ve çevresi ile barışık, başkalarıyla iyi ilişkiler kuran, iş birliği içinde çalışan, hoşgörülü ve paylaşmayı bilen, dürüst, erdemli, iyi ve mutlu yurttaşlar olarak yetiştirmek,

ü Öğrencilerin kendilerini geliştirmelerine, sosyal, kültürel, eğitsel etkinliklerle millî kültürümüzü benimsemelerine ve yaymalarına yardımcı olmak,

ü Öğrencilere bireysel, toplumsal sorunları tanıma ve bu sorunlara çözüm yolları arama alışkanlığı kazandırmak,

ü Öğrencilere, toplumun bir üyesi olarak kişisel sağlığının yanı sıra ailesinin ve toplumun sağlığını korumak için gerekli bilgi ve beceri, sağlıklı beslenme ve yaşam tarzı konularında bilimsel geçerliliği olmayan bilgiler yerine, bilimsel bilgilerle karar verme alışkanlığını kazandırmak,

ü Öğrencilerin becerilerini ve zihinsel çalışmalarını birleştirerek çok yönlü gelişmelerini sağlamak,

ü Öğrencilerin kendilerine güvenen, sistemli düşünebilen, girişimci, çağdaş teknolojileri etkili biçimde kullanabilen, plânlı çalışma alışkanlığına sahip estetik duyguları ve yaratıcılıkları gelişmiş bireyler olarak yetiştirmek,

ü Öğrencilerin ilgi alanlarının ve kişilik özelliklerinin ortaya çıkmasını sağlamak, meslekleri tanıtmak ve seçeceği mesleğe uygun okul ve kurumlara yöneltmek,

ü Öğrencileri derslerde uygulanacak öğretim yöntem ve teknikleriyle sosyal, kültürel ve eğitsel etkinliklerle kendilerini geliştirmelerine ve gerçekleştirmelerine yardımcı olmak,

ü Öğrencileri ailesine ve topluma karşı sorumluluk duyabilen, üretken, verimli, ülkenin ekonomik ve sosyal kalkınmasına katkıda bulunabilen bireyler olarak yetiştirmek,

ü Doğayı tanıma, sevme ve koruma, insanın doğaya etkilerinin neler olabileceğine, bunların sonuçlarının kendisini de etkileyebileceğine ve bir doğa dostu olarak çevreyi her durumda koruma bilincini kazandırmak,

ü Öğrencilere, bilgi yüklemek yerine onlarda zekâyı ve yaratıcı düşünceyi ortaya çıkarmak, onlara bilgiye ulaşmanın yöntem ve tekniklerini öğretmek,

ü Öğrencileri bilimsel düşünme, çalışma ve araştırma alışkanlığına yöneltmek,

ü Öğrencilerin, sevgi ve iletişimin desteklediği gerçek öğrenme ortamlarında düşünsel becerilerini kazanmalarına, yaratıcı güçlerini ortaya koymalarına ve kullanmalarına yardımcı olmak,

ü Öğrencilerin kişisel ve toplumsal araç-gerecî, kaynakları ve zamanlarını verimli kullanmalarını, okuma zevk ve alışkanlığı kazanmalarını sağlamak, ilköğretim kurumlarının amacıdır.

Bu amaçları yazmamızdaki neden aileyi bilinçlendirmektir. Okulların ve ebeveynlerin ortak amacı, çocukların fiziksel, ruhsal olarak sağlıklı ve sosyal bir insan olarak yetişmelerini sağlamaktır. Unutmayalım ki bu ortak amaçlar doğrultusunda yetişmiş çocuklarımız bizim geleceğimizi oluşturmakta ve çocuğumuzun tüm yaşamını etkilemektedir.

Elli öğretmenle yaptığımız görüşmede ilköğretim birinci sınıfa başlayan öğrencilerin hazırlık döneminde neler yapması gerektiğinin ortak kanaatlerini çıkarmaya çalıştık. Sonuçlar şöyle :

Ø Ebeveynler, hazırlık döneminde çocuğun okula bağlılığını ve okuma-yazma öğrenmeye yönelik eğilimlerini güçlendirmelidir. (Yukarıda değindiğimiz genel konularla.)

Ø Hazırlık döneminde çocuğun konuşturulması. (anne baba ve çocuğun konuşması şeklinde yukarıda değindik)

Ø Her yönüyle velinin sürekli desteği.(Hazırlık ve okul dönemi dahil)

Ø Göz kulak ve kaslarla ilgili rahatsızlıkların tespiti. (her yönüyle tam sağlık)

Ø öğrencilerle ilgili bilgilerin tam ve doğru olarak hazırlanıp iletilmesi. (Fiziksel, ruhsal…)

Beşinci maddede yazılı bilgilerin neler olduğunu ve bu bilgilerin neden gerektiğini yazmak zorundayız. Çünkü eğitim-öğretimin sağlıklı yapılması için öğretmenin çocuğu her yönüyle tanıması gerekir. Çocuğun kaç odalı evde yaşadığını bilen bir öğretmen onun çalışma ortamı hakkında bilgi edinecektir. Bu doğal olarak küçük bir örnektir.

Aşağıda hazırladığımız konularla ilgili bilgileri okul başladığı ilk üç gün içinde öğretmene lütfen iletin !!!

c
ÖĞRENCİNİN ADI SOYADI:
AİLE BİLGİLERİ		Değişiklik olursa bildirilecek
		ANNE		BABA
Adı Soyadı
Öğrenim Durumu
Mesleği
sağ/ölü
Birlikte/ayrı
Sürekli hastalığı
Ev adresi
Ev telefonu
İş adresi
İş telefonu
Varsa üvey
Adı Soyadı
Ev adresi/tlf
İş adresi/tlf
ÖĞRENCİNİN GENEL DURUMU
İLKÖĞRETİM			BİRİNCİ SINIF
Kiminle oturuyor?
Oturduğu ev (kira, lojman, kendilerinin)
kendi odası var mı?
Aile dışında sürekli evde kalan var mı?
Ev ne ile ısınıyor?
okula nasıl geliyor?
Bir işte çalışıyor mu?
Herhangi bir engeli var mı?
Geçirdiği kaza ameliyatlar
Kullandığı cihaz protezler
Geçirdiği önemli hastalıklar
Sürekli hastalığı
Sürekli kullandığı ilaçlar
boy-kilo

Yukarıda yazdığımız bilgilere, yeni bilgiler eklenebilir. Burada esas olan çocuğun yararıdır. Çocuğa iyi bir rehberlik yapılmasını isteyen anne ve babalar titizlikle bu bilgileri doldurmalıdır. Amerika’da yapılan bir araştırmada iki odalı bir evde yaşayan çocukla üç odalı evde yaşayan çocuk arasında eğitim farkı olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla öğretmen, kendi çalışma odası olan çocukla olmayan çocuk arasındaki farkı ortadan kaldırmak için çaba gösterecektir. Anne ve babanın öz veya üvey oluşundan kaynaklanan sorunları, öğretmen elinden geldiği kadarı ile çözecektir. Bütün bu bilgilerden yoksun sınıf öğretmeni sorunları nasıl çözebilir? Neden kaynaklandığı bilinmeyen bir sorunun çözümü zordur. Yukarıda size ilginç gelen sorular bulunacaktır. Çocuğun yaşadığı evin ne ile ısındığı sorusunun, neden sorulduğunu düşününüz. Öğretmen, rehberlik hizmetlerini yapılabilmesi için çocuğu her yönüyle tanımalıdır.

Ebeveynlerin de haklarını okula gelmeden önce bilmeleri gerekmektedir. Böylece okuldaki haklarını bilerek ona göre hareket edeceklerdir. Hakları olmayan bir şeyi isteyerek, okulla sürtüşme içine girmeyecek, bu sürtüşmenin sonucunda okula karşı güvensizlik oluşmayacaktır. Bu çok önemli bir konudur. Hakların nerede başladığını ve nerede bittiğini bildiğimiz taktirde sorunlar yaşanmayacak ve okul, velinin güvenini kazanmış olacak, böylece rahat bir çalışma ortamı sağlanacaktır. Bu rahat ortam çocuklara yansıyacaktır. Amaç hakların bilindiği demokratik ortamı oluşturmaktır. “Demokratik Veli Hakları ” nın neler olduğuna bir göz atalım:

Veli Hakları

1- Veliler, ilköğretim kurumlarında açıklık ve güvenirliliğin ön plânda tutulmasını isteme hakkına sahiptir. Veliler, Eğitim-öğretimle ilgili etkinlikleri gözetleme hakkına sahiptir.

2– Veliler, çocuklarından beklenen akademik başarılarla ilgili, bilgi alma hakkına sahiptirler. Başarılarının artırılması için neler yapılabileceğinin bilgisini alma hakkına sahiptirler.

3- Veli, okul müdürü ve öğretmenle görüşme hakkına sahiptir. Okul müdüründen yasal çerçeve içerisinde bilgi alma hakkına sahiptir.

4- Veliler okul imkanlarını ve eğitim  fırsatlarını  geliştirmek için kaynak ve zamanlarını ayırmaya gönüllü olma hakkına sahiptirler. Bu hizmetlerin şekline ve zamanına karar vermek için okul aile birliği ile işbirliği yapma hakkına sahiptirler.

5- Normal ve ikili öğretim yapan okullarda ilk derse girdiği hâlde sonraki bir veya daha fazla derse özürsüz olarak girmeyen öğrencinin durumu velisine ivedilikle bildirilir. Veliler eğer çocukları izinsiz olarak okula devamsızlık yaparlarsa     zamanında haberdar edilme hakkına sahiptirler. Çocuğu için , yönetmeliğe uygun izin alama hakkına sahiptir.

6- Veliler, çocuklarının ülke çapında, eğitim bölgesinde, ilçe içerisinde ve okul içi sınavlardaki başarısından haberdar edilme hakkına sahiptirler.

7- Öğrencilere okul ve çevresinde sağlıklı, güvenli bir eğitim-öğretim ortamı oluşturulmasını isteme hakkına sahiptir. Bu güvenceyi okuldan alma hakkı vardır.

8-Veliler, program değişikliğinden haberdar edilme, çocuğunun kayıtlı olduğu sınıfı ya da sınıftaki program materyallerini inceleme hakkına sahiptirler. Bu materyaller arasında sınıfta kullanılan her türlü araç-gereç, ders kitapları, vb. yer alır. Ayrıca veliler çocuklarına uygulanan sınavlarla ilgili tüm testleri, uygulama yapıldıktan sonra inceleme hakkına sahiptirler.

10-Veliler, çocuğunun okuldaki akademik gelişimi hakkında bilgilendirilme ve gerekiyorsa daha fazla bilgi ya da yardım sağlayacak kişilerin bildirilmesi hakkına sahiptirler. (Okul rehberlik kurulu ve rehber öğretmeni gibi…)

11-Veliler ocuklarına ilişkin resmi kayıtları görme ve yanlış ya da tutarsız buldukları konularla ilgili her türlü soruyu sorma ve bu sorulara en kısa sürede cevap alma  hakkına sahiptirler. Velilerin inceleyebilecekleri başlıca kayıtlar şunlardır:

• Devam kayıtları

• Test sonuçları
• Notlar
• Disiplin kayıtları
• Danışma kayıtları
• Psikolojik kayıtlar
• Sağlık ve aşı kayıtları
• Öğretmen ve danışma değerlendirmeleri
• Davranış kayıtları

11- Veliler okul kuralları, okul kültürü, kıyafet yönetmeliği ve okul ziyaretlerine ilişkin yazılı bilgi alma hakkına sahiptirler.

12-Veliler çocukları için önerilmiş bütün psikolojik testler hakkında bilgi alma hakkına sahiptirler. Test sonuçları ile ilgili rehber öğretmeni ile görüşme hakkına sahiptirler.

13- Veliler gerekli koşulları taşımak şartı ile her türlü okul kurul ve komisyonlarına üye olma hakkına sahiptirler. Velilerin tamamı okul aile birliği üyesidir ve buradan gelen yasal haklarını kullanma hakkına sahiptir.

14-Veliler eğitim öğretimle ilgili etkinliklere katkı sağlamak, okulla ilgili etkinlikler konusunda düzenlenen toplantılara katılma ve çocuklarının başarısına yardımcı olmak için okulla saygı ve dayanışma içinde işbirliği kurma hakkına sahiptirler.

15-Çocuklarla ilgili aşağıdaki çalışmaları gerçekleştirilecek olan bütün eğitim görevlileri, bu etkinliklerden önce velilerin yazılı iznini almak zorundadırlar:

• Özel eğitime muhtaç çocuklarla ilgili psikolojik testler ve başarı testleri,
• Çocukların video ya da ses kayıtlarının alınması,
• Okul dışına düzenlenecek gezilerde veli izni.
• Okul dışında yapılacak sportif faaliyetlerde veli izni.

· Ekonomik açıdan veliye yük getirecek çalışmalarla ilgili önceden bilgilendirme.

16-Özel eğitime ihtiyaç duyan çocuğu bulunan veliler,   bu çocuklar için geliştirilmiş olan bireyselleştirilmiş eğitim programları hakkında kapsamlı ve herkesin anlayacağı bir dilde yazılmış yazılı açıklamayı eğitim yetkililerinden alma hakkına sahiptirler. Bu yazılı belge ailelerin eğitim sürecindeki hak ve sorumluluklarını  da içerir.

17-Anayasa, kanun ve yönetmeliklerle belirtilen hakların ihlal eden durumları, yetkililere duyurmak ve şikayet etme hakkına sahiptirler. Bütün eğitim yetkilileri, velilerin ihlal edilen haklarını sağlamak için gereken önlemeleri alacaktır. Yasalarca sınırlandırılmadıkça, okul müdürleri, öğretmenler yada diğer görevliler, velilerin bu  haklarını kullanmalarını engelleyemezler.

18-Veliler çocukları ile ilgili bilgilerin okul ve okul görevlileri tarafından korunması ve gizli tutulmasının isteme hakkını sahiptirler. Bu bilgilerin açıklanabilmesi için velilerin yazılı izinlerinin alınması gereklidir. Gizlilik ilkesi içinde öğrenci ile ilgili her türlü el yazısı,bilgisayar çıktısı, video ve ses kayıtları, film, mikrofilmlerin korunması gerekmektedir.

Ayrıca üçüncü kişi  veya kurumlara karşı gizliliğinin korunması gereken eğitsel kayıtlar şunlardır:

· Çocuğun doğum yeri, doğum  tarihi, velisinin ismi ve adresi, acil durum telefonları,

• Sosyal güvenlik numarası, fotoğraf, kişilik özelliklerine ilişkin bilgiler gibi kişisel veriler,
• Sınav sonuçları, not ortalamaları, akademik etkinlikler, öğrencinin okuldaki durumu ile ilgili resmi mektuplar,
• Sınav soruları, cevap anahtarları,
• Özel eğitim kayıtları,
• Okulca toplanan ve korunan tıbbi ve sağlık kayıtları,
• Okul devamsızlığı, alınan dersler, kazanılan ödüller ve dereceler,
• Öğrencilerin bireysel ve grup halinde çekilmiş video kayıtları. 

19-Okulda düzenlenecek kurs, sınavlar, seminer, müzik,tiyatro, spor, sanat,gezi, kermes gibi etkinlikler hakkında bilgi alma ve katılma hakkı

20-Öğrencinin kişisel gelişimi ile ilgili bilgi alma hakkı.

21-Öğrenci velileri, uluslararası sözleşmelerden kaynaklanan insan hakları ve çocuk haklarına aykırı uygulamaların hemen kaldırılmasını isteme hakkına da sahiptirler.

Öğrencinin yararına olabilecek bir hakkın verilmediği bir ortam okullarda oluşmamıştır. Okul, öğrencilerin yararına olacak şeyleri esas almıştır. Okullardaki temel ilke öğrenci yararıdır.

Hazırlık döneminde bu bilgilerin okulu tanıma adına yeterli olacağını düşünüyoruz. Çünkü okulla ilgili tam bilgi ve deneyimlerin okulun açık olduğu dönemde yaşanacağına inanıyoruz. Küçük ayrıntılarla çocuğumuza vereceğimiz güven ve saygının küçük birer ifadesidir tüm bunlar. Unutmayalım ki, eğitim önemli bir süreçtir. Atalarımızın, “Ne ekersen onu biçersin” atasözünü hatırlayalım.Çocuğumuza verdiğimiz değeri gösterelim. Eğitim öğretimin sevgi işi olduğunu aklımızdan çıkarmayalım.

 

HAYATA HAZIRLANIŞ

Çocuğumuz okula başlamadan şunu da iyi bilelim ki, okullarda sadece akademik (Türkçe, matematik,hayat bilgisi…) değerlendirmeler yapılmamaktadır. İlköğretimlerde çocuğu hayata hazırlama ön planda olduğu için değerlendirmeler davranışları da içermektedir. Öğretmenler arasında yaptığımız ve genel kanıya göre akademik başarısı yüksek çocukların bu davranışları en iyi şekilde gösterdikleri yönündedir. Dolayısıyla akılla davranışın çok yakından alakalı olduğu sonucuna varılmaktadır.. Okullarda daha çok bu konuyla ilgili az da olsa sorunlar yaşanmaktadır. Davranış notları düşük olan velilerle öğretmen arasında istenmeyen sürtüşmeler çıkmaktadır. Ebeveynler bu notlardan çok, öğretmenle görüşüp neler yapabilecekleri üzerinde durmalılar. Eğitimde esas olanın çocuğun yararı olduğu unutulmamalıdır. Öğretmenlerin de çocuktan beklediği çok çeşitli davranışlar vardır. Fakat biz yönetmelikle belirlenmiş davranışları sizlere yazalım istedik, bu davranışların sınıf geçmede dikkate alınmadığı bilinmelidir.

Öğrencilerin;

a) Çevreyi temiz tutma ve doğayı koruma alışkanlığı,

b) Temizlik/beslenme alışkanlığı,

c) Arkadaşlarıyla geçimi ve yardımseverliği,

d) Büyüklerine karşı saygısı, küçüklerine karşı sevgisi,

e) Okul, toplum ve trafik kurallarına uyma alışkanlığı,

f) Bağımsız olarak iş yapabilmesi,

g) Plânlı ve düzenli çalışması,

h) Eşya, araç ve gereçleri dikkatli kullanması, koruması ve tutumlu olması,

ı) Başkalarıyla birlikte çalışabilmesi,

i) Grup içinde çalışma ve sorumluluk alma istek ve alışkanlığı,

j) Aldığı görevi yerine getirme başarısı,

k) Serbest zamanları değerlendirme alışkanlığı,

l) Yaratıcı düşünceye sahip olma, araştırma ve inceleme alışkanlığı, gibi davranışları değerlendirilir.

!!! Sayın Anne Babalar

LÜTFEN TARAF OLMAYINIZ !!!

. Ebeveynler bu davranışların değerlendirilmesinde öğretmenle ters düşmesi yerine birlikte neler yapabilecekleri üzerinde durmaları gerektiğini yukarıda söylemiştik. Aksi yönde hareket eden ebeveynler sürekli eleştirileriyle okula ve çocuğa zarar verdiklerini bilmelidirler. Çocuğun öğretmenine ve okuluna karşı olan güvenini kırmayınız. Bu davranışlar sadece karne günlerinde değil toplantılarda ve birebir görüşmelerde karşınıza çıkacaktır. Bazı olumsuz davranışları kabullenip öğretmenle işbirliği yaparak düzeltme yoluna gitmek esas hedef olmalıdır. Taraf olmak çocuğun eğitimini etkileyecektir.

Okulda karşılaşabileceğiniz ancak günlük hayatta belli olmayan ya da ebeveynin kabul etmek istemediği sorunların neler olduğuna değinelim. Bu sorunlardan önceden haberdar olan ebeveyn çelişkiler yaşamaktansa sorunun çözümüne yönlenecektir. Ancak okulda bu tür sorunlarla karşılaşabilirsiniz, bu ifadelerimiz hazırlık döneminde haberiniz olsun niteliğindedir. Kısaca anlatıp geçmektir. Daha fazla bilgiyi kitabın sonunda bulunan tavsiye ettiğimiz kitaplarda bulabilirsiniz. Okul başladığında bu sorunları kabul edip, çözüm yolları aradığınız zaman okul rehberlik servisi size yardım edecektir.

 

Kaynak: Dahi Beyin