Geçtiğimiz haftalarda çocuklarda görülen gelişimsel bozuklukların en yaygını olan otizim hakkında bilgi vermeye çalışmıştım. Bu hafta da otizim dışındaki diğer gelişimsel bozukluklardan bahsedeceğim.
ASPERGER SENDROMU Asperger Sendromu olan çocuklarda sosyal ilişki ve iletişim bozuklukları dikkat çeker. Bu çocuklar genelde dar bir ilgi alanına sahip olurlar yani, çok sınırlı bir konuda çok derin bilgileri olabilmektedir. Otistik çocuklardan farklı olarak bu çocuklar normal zamanında konuşmaya başlarlar. Aşırı bilgiç bir tavırları olabilmektedir. Özellikle, ince motor becerileri gerektiren el faaliyetlerinde zorluklar yaşayabilmektedirler. El – kol hareketlerini, mimiklerini ve vücut dillerini kullanmakta sorun yaşarlar. Bu çocuklar normal ya da üstün zekaya sahiptir. Mekanik oyuncaklara düşkün olurlar. Davranış sorunları yaşamaları olasıdır.
ÇOCUKLUĞUN DEZİNTEGRATİF BOZUKLUĞU: Bu çocuklar doğumdan sonra en az iki yıl normal bir gelişim gösterirler. Bozukluk sıklıkla 3 – 4 yaşları arasında ortaya çıkar. Bu tanının konabilmesi için belirtilerin 10 yaşından önce gelişmiş olması gerekir. Belirtileri ilk olarak, hareketlilikte artış, huzursuzluk, kaygı ve daha önce kazanılmış olan (konuşma vb.) becerilerinin kaybı sayılabilir.
RETT SENDROMU: Rett Sendromu yalnızca kız çocuklarında görülür. Çocuk normal doğar ve ilk beş ay normal bir gelişim gösterir ancak daha sonra bebeğin başının büyümesi giderek durur ve kafa çapında küçülme görülür. Rett Sendromu olan çocuklar, ellerini belli bir amaca yönelik olarak kullanamazlar, tersine ellerde stereotipik hareketler hakimdir. İlk bir yıl içinde sosyal iletişimleri bozulur, yürümeyi öğrenseler de, ileriki yaşlarda bu beceriyi de kaybederler. Konuşma ise gelişmez ya da gecikir.
BAŞKA TÜRLÜ ADLANDIRILAMAYAN YAYGIN GELİŞİMSEL BOZUKLUK: Karşılıklı toplumsal etkileşimde ağır ve yaygın gelişimsel bozukluğun olmasının yanı sıra sözel ve sözel olmayan iletişim becerilerinin gelişmesinde bir bozukluğun varlığına, stereotipik davranışlara ve ilgi ve etkinlik bozulmalarına rağmen, tüm belirtiler;
* Yaygın gelişimsel bozukluk
* Şizofreni
* Şizotipal Kişilik Bozukluğu
* Çekingen Kişilik Bozukluğu tanı ölçütlerini karşılamıyorsa bu kategori kullanılır. Bir diğer deyişle gözlenen belirtilerin bu tanılarda birini koymak için yetersiz kalması durumunda konan tanıdır.
Burada verdiğim bilgiler çocuklarınıza kendi kendinize tanı koymanız için verilmiş bilgiler değildir. Çocukların yaşayabileceği gelişimsel bozukluklar hakkında bilgi sahibi olmak, çocuklarınızı daha bilinçli bir şekilde gözlemlemenizi sağlar. Böylelikle geç başlamış müdahale ve tedavilerinde önüne geçilmiş olunur. Ancak unutmayın ki nihai gözlem tanı ve tedavilerin mutlak suretle konunun uzmanları tarafından yapılması gerekir.
