Üniversiteler doğrudan ve sadece meslek edindirme amacıyla kurulmuş eğitim merkezleri değil. Ancak tercihler sırasında öğrencilerin dikkat ettiği hususların başında meslek eğitimi ve ekonomik getiriler yer alıyor.Tüm Özel Öğretim Kurumları Derneği'nin…
Kaynak : Zaman
Öğrenciler iş garantili mesleklere ilgi duyuyor
Üniversiteler doğrudan ve sadece meslek edindirme amacıyla kurulmuş eğitim merkezleri değil. Ancak tercihler sırasında öğrencilerin dikkat ettiği hususların başında meslek eğitimi ve ekonomik getiriler yer alıyor.
Tüm Özel Öğretim Kurumları Derneği'nin bu yıl üniversite sınavına giren 224 bin 350 öğrenci üzerinde yaptığı anket çalışmasında, öğrencilerin yüzde 18,5'i öğretmenlik, yüzde 14,5'i mühendislik, yüzde 12,9'u tıp-eczacılık-diş hekimliği, yüzde 9'u hukuk, yüzde 7'si işletme-iktisat-ekonomi, yüzde 4,9'u iletişim ve halkla ilişkiler, yüzde 4'ü mimarlık okumak istiyor. Geriye kalan yüzde 30'a yakın dilim ise başka mesleklere yöneleceğini belirtiyor. 2008 Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonrası yapılan tercihlere bakıldığında da benzer tablo ile karşılaşılıyor. Geçen yıl en fazla adalet meslek yüksekokulları, öğretmenlikle ilgili bölümler, fizik tedavi ve rehabilitasyon, hukuk, rekreasyon gibi bölümler öğrenciler tarafından tercih edildi.
ÖĞRENCİLERİN YÜZDE 40'I BÖLÜMÜNDEN MEMNUN DEĞİL
Rehberlik uzmanları tercih öncesinde öğrencileri, işin ekonomik boyutu veya kariyeri dışında başka boyutları konusunda uyarıyor. Rehberlik uzmanı Hakan Baykal, kulaktan dolma bilgilerle, yakın çevrenin etkisiyle yapılacak tercihlerin öğrenciyi hayal kırıklığına uğratabileceğini ifade ediyor. Yapılan araştırmalara göre öğrencilerden yüzde 40'ı yerleştiği bölümden memnun olmadığını ifade ediyor. Hakan Baykal, bu tablonun öğrencilerin bilinçsiz tercih yaptığının göstergesi olduğunu ifade ediyor ve şu uyarılarda bulunuyor:
"Seçeceğiniz bölüm -dolayısıyla meslek-, yaşayacağınız arkadaş grubundan, iş bulma zorluk veya kolaylığına, sosyal haklarınızdan kültürel kimliğinize, toplumda göreceğiniz saygıdan sağlık durumunuza kadar kısaca genel hayat biçiminizi etkileyecek. Öğrenci tercihte bütün bunları göz önünde tutmalı."
Üniversite sınavını kazanıp herhangi bir bölümde okuma hakkı elde etmek her şeyi çözmüyor. Adayların kazanacakları bölümü bitirmeleri ve diplomaya sahip olmalarının yanında kendilerini geleceğe hazırlamaları da gerekiyor. "Bu bölümü bitireyim de nasıl olsa iş bulurum" zihniyetindeki öğrenciler, işsiz gezen yüz binlerce üniversite mezununu düşünmeli.
Tercihlerde üniversite mi meslek mi?
Yapılan araştırmalara göre Türkiye'de üniversite öğrencilerinin yüzde 61'i okuduğu bölümden memnun değil. Bu da mutsuz yaşayanlar, yanlış istihdam, işgücü kaybı, okulu terk eden ve üretmeyen birey anlamına geliyor. Sayısal ağırlıklı puan türünde ilk 5 bine giren öğrenciler üzerinde yapılan başka bir araştırmada ise öğrencilerin yüzde 48'inin seçtiği üniversiteden, yüzde 30'ununsa bölümünden memnun olmadığını gösteriyor. Ortaya çıkan yüzde 78 gibi büyük bir memnuniyetsizlik oranı doğru tercih yapmanın önemini ortaya koyuyor. Öncelikle öğrenci ve velinin şunu bilmesi gerekiyor:
ÖSS tercihleri, okunmak istenen bölüm-şehir-üniversite göz önüne alınarak değil, yapılmak istenen meslek düşünülerek yapılmalı. ÖSS tercihi bölüm tercihi değil, meslek tercihidir. Örneğin fen-edebiyat fakültesini seçen bir öğrenci mezuniyetten sonra iktisadi idari bilimler alanında çalışamaz ve bu fakülte mezunlarının girdiği sınavlara giremez.
İdeal üniversite yoktur, ideal meslek vardır
Üniversite adayı tercih sürecinde iki boyutlu bir araştırma yapmalı. Birincisi kendi ilgi ve yeteneklerini tanımaya dair olmalı. 'Ben hayatta ne yapmak istiyorum, hangi mesleği yapabilirim, altından kalkabilir miyim?' gibi birçok soruya somut cevaplar aramalı. İkinci araştırma ise yapmak istediği meslek veya mesleklere yönelik olmalı.
Mezuniyetten sonra girilecek birtakım özel ve kamu sınavları olacağı gibi adaylardan birtakım nitelikleri de edinmiş olmaları beklenecek. Gençlerin, kendini kariyer yolculuğunda nelerin beklediğini bilmesi ve hazırlıklı olması gerekiyor.
İdealinizdeki bölüm ya da üniversite yoktur, idealinizdeki meslek vardır. Seçeceğiniz bölümün idealinizdeki gidişte bir engel olmaması ve olabildiğince yolunuzu açması esas olanıdır.
Tercih kılavuzu nasıl kullanılmalı?
* Tablo 3A: Meslek Y.O. bulunur. Genel liseliler, meslek liseler yerleştirildikten sonra bu programa yerleştirilebilir. Meslek liseliler sınavsız geçiş hakkından yararlanmak için bu tabloyu kullanırlar.
* Tablo 3B: ÖSS puanı ile tercih edilebilecek iki yıllık yükseköğretim programlarını göstermektedir. İlgili puan türünden 145.000 ve daha üzeri puan almak gerekir.
* Tablo 4: ÖSS puanı ile tercih edilebilecek dört veya daha uzun süreli yükseköğretim programlarını göstermektedir. İlgili puan türünden 165.000 ve daha üzeri puan almak gerekir.
* Tablo 5: Özel yetenek programları.
* Tablo 6: Alanlar.
Kılavuzdaki işaretlerin dili
* En küçük puan sütununda:
* Yeni açılan bölümler: (- – – -)
* Kontenjanı dolmayan bölümler: (??)
* Puan türü değişen bölümler: (* * * *)
* Yüzdelik dilim sütununda:
* Yeni açılan veya kontenjanı dolmayan ya da puan türü değişen bölümler:
* 0,3 AOBP'li yüzdelik dilimine (…)
* 0,8 AOBP'li veya ek puanlı yüzdelik dilimlerine
* Hesaplanamıyorsa: (?) Hesaplanabiliyorsa: (…)
* En küçük puanı olan, ancak 0,8 AOBP veya ek puanı hesaplanamıyorsa: (?)
* En küçük Y-ÖSS puanı 330.000'dan büyükse 0,3 AOBP kolonunda, 380.000'den büyük ise 0,8 AOBP kolonunda (***)