Başkalarıyla ilişkilerinizde etkili olmanızı sağlayacak güçlü bir Yol vardır.
Bu da onların davranış biçimleriyle ve tercihlerini nasıl yaptıklarıyla ilgili bilgilerinizi genişletmenizdir.
NLP bu konuda pratik bir çözüm bularak ‘Algısal Duruş Alma’ tekniğini geliştirmiştir.
Bir iletişim sırasında çözümsüz bir noktaya geldiğinizde, kendinize yeni bir fırsat yaratmak için sözel ve bedensel olarak aldığınız ‘Duruşu’ değiştirebilirsiniz. Buna bazen ‘Yeniden Başlamak’ denir. Eğer karşınızdaki insanların düşünme biçimlerini ve davranışlarının arkasındaki olumlu niyetleri anlayabilirseniz, ek bir bilgi elde eder ve ilerleyebilirsiniz.
Üç temel Algısal Duruş vardır.
1. Birinci Algısal Duruş: Kendinizden Bakış
Bu sizin kendi gerçekliğinizdir.
O anda orada varolan durumu nasıl gördüğünüz, nasıl duyduğunuz ve neler hissettiğinizle ilgilidir. Sizin için neler olduğunun, sizin için bu durumun ne ifade ettiğinin terimleriyle düşünür ve hissedersiniz.
2. İkinci Algısal Duruş: Ötekinden Bakış
Bu sizin karşınızdaki insanın gerçekliğidir.
O anda orada varolan durumu o kişinin nasıl gördüğü, nasıl duyduğu ve neler hissettiğiyle ilgilidir. Onun nasıl etkilendiğiyle ilgidir.
3. Üçüncü Algısal Duruş: Gözlemci Olarak Bakış
Bu bağımsız gözlemcinin gerçekliğidir.
O anda orada varolan durumun içinde olmayan, o duruma karışmamış birisine, durumun nasıl göründüğünün gerçekliğidir. Her iki tarafın karşılıklı etkileşimini gözlemleyerek ve her birinin kişisel duygularını deneylemeye gerek kalmadan bakabilirsiniz.
Şirketlerde çalışırken, üretim ya da servis kısmında çalışıyor ve kendinizi fena halde işinize kaptırmış olabilirsiniz (birinci algısal duruş, sizin zihinsel haritanız!..). Yine de çabalarınızın en üretken şekilde kanalize olup olmadığını bilemiyor olabilirsiniz. Eğer servis bölümünde çalışıyorsanız, birçok müşterinizin sizin servis hizmetlerinizle ilgili kendi düşünceleri olabilir. İkinci algısal duruşu kullanarak onların zihinsel haritalarını görebilir ve düşüncelerini sezebilirsiniz. Kendinize şunu sorabilirsiniz: “Eğer bu müşterilerin yerinde ben olsaydım, teslimat zamanları ve teslimatın kalitesiyle ilgili olarak ne düşünürdüm?” Sonra üçüncü algı duruşunu, Bağımsız Gözlemci duruşunu kullanarak, duygusal müdahaleler olmaksızın, Birinci ve İkinci algısal duruşların karşılıklı etkileşimini değerlendirebilirsiniz.
UYGULAMA
“Bunun için, önce durumun dışında olduğunuzu hayal edin ve sonra şunu sorun kendinize: Şirket ile müşterilerin ilişkisi dışarıdan nasıl gözüküyor?”
Kadın Yönetici Hannah’ın Hikayesi:
“Bir kadın yönetici olan Hannah’a şirket çalışmaları içindeki rolü sorulduğunda, şu cevabı verdi: ‘Kendimi ortadaki domuz gibi hissediyorum’.
Üst yönetim uygulamalardan şikayetçiydi. Dükkan temsilcileri de kendi çıkarları için onun yönetimi etkilemesini istiyordu.
Hannah Birinci Algı Duruşunda duruma açıklık kazandırmak ve ayaklarını yere sağlam basmak istiyordu.
İkinci Algı Duruşunda konuyla ilgili olarak başkalarının görüşlerini ve inançlarını öğreniyordu. Hem üst yönetim hem de dükkan temsilcileri kendisine geliyorlardı çünkü her iki tarafla da eşit ve tarafsız bir şekilde iletişim kuruyordu. Onların duruşundan bakıldığında, Hannah, nesnel ve önyargısız olarak kendilerinin fikirlerini dinleyen biriydi. Onların duruşlarını düşündükçe, kendi yapıcı rolünü de daha iyi görebiliyordu.
Üçüncü Algı Duruşundan bakarken Hannah, kendisinde etkin olmasını engelleyen bir ‘hayal kırıklığı’ duygusunun varolduğunu gördü. Onların kendisine güvendiğini daha fazla değerlendirdikçe bunu yenebilir ve tarafsızlığını sürdürerek onlara yardımcı olabilirdi. Sonunda bunları uygulayarak ‘Becerikli bir Arabulucu’ oldu.”
E. UYGULAMA:
“Yukarıdaki üç algısal duruşu kullanarak, aşağıdaki uygulamaların ‘Sorun Çözümlerine’ nasıl yardımcı olacaklarını değerlendirin.
Kendinizle bir başkası arasında varolan sorunlu bir durumu ya da çatışmayı düşünün.
Üç dosya kağıdı alın.
Birincisine ‘KENDİM’ ikincisine ‘ÖTEKİ’ ve üçüncüsüne ‘BAĞIMSIZ GÖZLEMCİ’ diye yazın. Bunları bir eşkenar üçgenin üç köşesi gibi yere koyun.
‘Kendim’ yazılı kağıdın üzerine basarak ‘Öteki’ne bakın. Ve seçtiğiniz sorun durumla ilgili olarak neler deneylediğinize bakın. Ona ne söylemeyi istediğinizi duymaya çalışın.
Sonra yerinizden çıkın. ‘Öteki’ yazılı kağıdın üzerine basarak ‘Kendim’ yazılı kağıda bakın. Öteki olduğunuzu ve kendinize baktığınızı hayal edin. Bu karşılıklı etkileşimde ne deneylediğinizi tanımaya çalışın. Öteki olarak kendinize ne söylemek isterdiniz? Bunu duymaya çalışın. Sonra yerinizden çıkın ve kağıtların çevresinde bir tur atın.
Sonra ‘Bağımsız Gözlemci’ yazılı kağıdın üzerine basarak ‘Kendim’ ve ‘Öteki’ yazılı kağıtlara bakın. Bu tarafsız duruştan durumun nasıl göründüğüne bakın. Neye ulaşılmaya ya da ulaşılmamaya çalışıldığını görün. Kendinize, her iki taraftan da bağımsız olduğunuzu, durumu nesnel bir şekilde değerlendireceğinizi hatırlatın. Eğer bazı duygulara kapılırsanız, bunların ‘Kendim’e mi yoksa ‘Öteki’ne mi ait olduğunu bulmaya çalışın. Hangisinden çıktığını belirleyebilirseniz, o kağıdın üzerine gidin. ‘Bağımsız Gözlemci’nin tarafsız bir duruş olduğunu düşünün. Sonra yerinizden çıkın ve kağıtların çevresinde bir tur atın.
‘Kendim’ yazılı kağıdın üzerine basarak geçtiğiniz safhaları edindiğiniz bilgileri ve sezgileri tekrar düşünün.
Bu uygulama sayesinde kazandığınız Yeni Anlayış ile bundan sonra ne yapacağınıza karar verin.”
Algısal olarak duruş alma uygulamaları, ‘Yeni bir ürün üretmeye başlamayı düşünürken’, ‘Bir teklif mektubu hazırlarken’, ‘Bir sonucun/hedefin sizin için uygun olup olmadığını denetlerken’ size çok yardımcı olabilir.
Aşağıdaki soruları değerlendirirken konuya yaklaşımınız genişleyecek ve esnekliğiniz artacaktır.
SORULAR:
“Bu yaklaşımla ilgili olarak diğer personel ne hissedecek?
Bu yaklaşım tüketicilerin, şirketlerin, üreticilerin ve çalışanların bakış açılarından nasıl gözükecek?
Bu yaklaşım satış kadrosundan nasıl bir ses getirecek?”
Bunlara ek olarak kendiniz de çeşitli sorular oluşturabilirsiniz. Bu tür sorular, her duruma farklı bakış açılarından bakabilmenize, farklı görüşleri anlayabilmenize yardımcı olacaktır.
Mo Shapiro
bgdergisi@gmail.com
