Mustafa Kemal Atatürk, 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’a çıkarak Kurtuluş Savaşı’nı başlattı. Bu olay, Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerini atan ve modern Türk devletinin kurucusu olarak kabul edilen Mustafa Kemal’in önemli bir kararıydı. İşte bu olayın arka planı ve nedenleri:
- Mondros Ateşkes Anlaşması ve İşgaller:
- I. Dünya Savaşı sonrasında Osmanlı İmparatorluğu, Mondros Ateşkes Anlaşması ile mağlup durumda kalmıştı. Bu anlaşma, İtilaf Devletleri’ne boğazların hakimiyetini, yeraltı kaynaklarının kullanım haklarını ve donanma ile ordu üzerindeki tüm emir haklarını devretmişti.
- İzmir Yunanlar, Adana Fransızlar, Antalya ve Konya İtalyanlar tarafından işgal edilmişti. İstanbul’da ise Kraliyet Donanması demirlemişti. Türkler, işgali sonlandırmak için direniş örgütleri kurmaya başlamıştı.
- Mustafa Kemal’in Görevlendirilmesi:
- Samsun’da Rum ve Türk halkı arasında çatışmalar yaşanıyordu. Osmanlı Hükûmeti, bu karışıklıkları sonlandırmak için Mustafa Kemal’i görevlendirdi ve kendisine 9. Ordu Müfettişliği verildi.
- Mustafa Kemal, Bandırma Vapuru ile Samsun’a ulaştı ve bir hafta boyunca Mantıka Palas’ta kaldı. Bu süreçte bölgedeki çatışmaların sebebini araştırdı ve Türk direniş örgütlerinin kurulmasında etkin rol oynadı.
- Fiili Başlangıç ve Kurtuluş Savaşı:
- Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkışı, Kurtuluş Savaşı’nın fiili başlangıcı olarak kabul edilir. 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak basmasıyla birlikte Türk milleti, tutsaklıktan kurtulmanın yollarını aramaya başladı.
- Mustafa Kemal, Samsun’dan sonra Havza’ya geçti ve oradan Amasya’ya hareket etti. Bu süreçte Millî Mücadele’nin temelleri atıldı.
Bu olay, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin başlangıcı olarak kabul edilir ve Mustafa Kemal’in liderliği altında Türkiye Cumhuriyeti’nin doğuşunu hazırladı[1][1] 23.
