İngilizce’de ‘Should’ İle İlgili Cümleler

OUGHT TO ile eşanlamlıdır. Yapılması kesinlikle zorunlu olmayan bir gereklilik (escapable obligation) veya tavsiye (advisability) ifade eder. -MELÎ / -MALI biçiminde öğrenilme, si MUST ile karıştırılmasına yol açabilir. Bu tür yanlışlığa yol açmamak için ifade ettiği gerçek anlamı vermek yerinde olur.

Example:
1 — We should be careful when we cross streets.
(Caddeleri geçerken dikkatli olmamız gerekir.)

2 — We must obey the traffic rules when we drive:
(Araba kullanırken trafik kurallarına uymak zorundayız.)

3 — You shouldn’t smoke so much, it is harmful to your health.
(Bu kadar çok sigara içmeseniz iyi olacak; sağlığınıza zararlı.)

4 — You mustn’t smoke here. It’s dangerous.)
(Burada sigara içmeniz yasaktır. Tehlikelidir.)

SHOULD şimdiki ve gelecek zamanlan gösterir.

A — ESCAPABLE OR MORAL OBLIGATION / DUTY
(Yerine getirilmesi zorunlu olmayan gereklilik görev )

Example:
1 — I should go to the party. (It’s my duty to go, but I may not do so.)
(Partiye gitmem gerekir. Gitmek benim görevim, ama yerine getirmeyebilirim.)

2 — He should study more, (but he doesn’t.)
(Daha çok çalışması gerekir.) (ama çalışmıyor.)

3 — My radio doesn’t work. I should buy a new one.
(Radyom çalışmıyor. Yeni bir tane alsam iyi olacak.)

4 — We should wait for them,
(Onları beklememiz gerekir.) (Beklersek iyi olacak.)

5 — We shouldn’t drive big cars.
(Büyük arabalar kullanmamalıyız.) (kullanma, mamız gerekir.)

6 — I shouldn’t eat so much .
(Bu kadar çok yememem gerekir.)

7 — I shouldn’t go to the football match this afternoon.
I should write some letters.
(Bugün öğleden sonra futbol maçına gitmemem, birkaç mektup yazmam gerekiyor.)

NOT : Soru cümlelerinde SHOULD iki- anlam ifade eder:

a) Bir şeyi yapmak gereğinin bulunup bulunmadığını sorar.
(Lack of obligation to do something.)

b) Bir şeyi yapmamanın gerekli olup olmadığını sorar. (Obligation not to do something.)
Şöyte bir örnekle açıklamaya çalışalım:

a) Should I take your little sister some candy?
(Küçük kızkardeşinize biraz şeker götüreyim mi?)
«No, you don’t need to.» veya «No, you needn’t bother.»
(gerekmez.) (Zahmet etmeyin.)
«No, you shouldn’t. She isn’t allowed to eat sweets.»
(Hayır, götürmemeniz gerek. Tatlı yemesine izin verilmiyor.)

Yukardaki soru cümlelerinde de görüleceği gibi Should, soru cümlelerinde karşı tarafın fikrini sorar. SHALL ile aynı görevi yapar.
YAPILMAMASI GEREKEN BİR İŞİ İFADE ETMEK İÇİN: SHOULD NOT (SHOULDN’T),
YAPILMASINA GEREK OLMAYAN BİR İŞİ İFADE ET. MEK İÇİN: NEED NOT (NEEDN’T) kullanılır.

Example:
1 — You shouldn’t speak loudly in the library.
(Kitaplıkta yüksek sesle konuşmamanız gerekir.)

2 — You needn’t speak loudly, I can hear you.
(Yüksek sesle konuşmanıza gerek yok. Sizi işitebiliyorum.)

B — ADVISABILITY (Tavsiye):

Example:
1 — You should see a doctor as soon as possible.
(Mümkün olduğu kadar çabuk bir doktora git-seniz iyi olur.)

2 — He should stay at home tonight. It’s cold outside.
(Bu gece evde kalırsa iyi olur. Dışarısı soğuk.)

3 — Your father is very tired. He should rest for sometime.
(Babanız çok yorgun. Bir süre dinlense iyi olur.)

C — JUDGEMENT or OPINION (Yargı veya Görüş):

SHOULD aynı zamanda birtakım verilere dayanarak çıkarılan mantıklı bir sonucu, kişisel görüşü veya yargıyı ifade etmek için de kullanılır:

Example:
1 — Your brother has been living in England for two years. So he should speak English very well.
(Kardeşiniz iki senedir ingiltere’de yaşıyor. O halde çok iyi ingilizce konuşuyordur.)

2 — It’s surprising that such behavior should be tolerated by him.
(Böyle davranışın onun tarafından hoşgörü ile karşılanması şaşırtıcı oluyor.)

3 — It’s astonishing that such a small thing should cost so much.
(Böyle küçük bir şeyin bu kadar pahalıya mal. olması şaşırtıcıdır.)

4 — It’s natural that many parents should seek the best schools for their children.
(Birçok anne- ve babanın çocukları için en iyi okulları araştırması doğaldır.)

D — SURPRISE or LACK OF UNDERSTANDING (Şaşkınlık veya bir şeyin nedenini anlayamama):

Birtakım şeylerin nedenini anlayamadığımız veya bu nedenle hayrete düştüğümüz zaman, düşünce veya görüşlerimizi SHOULD ile ifade ederiz:

(Niçin böyle söylesin / niçin böyle düşünsün / niçin böyle ümit etsin v.b.)

Example:
1 — Why should he say that everything was terrible at the dinner?
(Yemekte herşeyin berbat olduğunu niçin söy ledin?)

2 — Why should everybody think that you are an incapable teacher?
(Niçin herkes sizin yetenkesiz bir öğretmen olduğunuzu düşünsün?)

3 — Why should he expect me to do everything?
(Benden herşeyi yapmamı niçin beklesin?)

4 — Why shouldn’t you be the best student in the class? (
(Sınıfta en iyi öğrenci niçin sen olmayasın?)

5 — Why should I go and not you?
(Niçin siz değil de ben gideyim?)

6 — How should I know what will happen tomorrow?
(Yarın ne olacağını nasıl bileyim?)

E — REPORTED (INDIRECT) SPEECH
(Dolaylı anlatım):

a) Bir cümlede SHALL yardımcısı fikir sormak için kullanılmışsa ve o cümle dolaylı olarak aktarılacaksa SHALL yerine SHOULD kullanılır:

Example:
1 — «Shall I wear a tie? he said. (direct)
(«Kıravat takayım mı?» dedi.)
He wanted to know if he should wear a tie.(reported)
(Kıravat takmasının gerekip gerekmediğini bilmek istedi.)

2 — Shall I wait for you?» he said. (Direct)
(«Sizi bekleyeyim mi?» dedi.)
He wanted to know if he should wait for me.(reported)
(Beni beklemesinin gerekip gerekmediğini bilmek istedi.)

NOT: DIRECT cümlede gelecek zamanı belirtmek için SHALL kullanılmışsa, REPORTED SPEECH = dolaylı anlatım da WOULD kullanılması gerekir. SHOULD kullanılmasının anlamı ne yönde etkilediğini yukarda öğrendik.

Example:
He said I shall see her soon.» (direct)
He said he would see her soon. (reported)

b) Direct cümlede gereklilik veya görev anlamında SHOULD kullanılmışsa, dolaylı anlatımda yine SHOULD kullanılır.

Example:
1 — He says «I/ should go.»
He says he should go.

2 — He said «/ should go.»
He said he should go.

SHOULD modal yardımcısı geçmiş SHOULD + HAVE + VERB (3. form)

Example: .
1 — He said he should have gone.
(Gitmiş olmasının gerektiğini söyledi.)
2 — He studied for years. He should have succeeded.
(Yıllarca çalıştı. Başarması gerekirdi.)

Yukardaki örneklerde de görüleceği gibi, geçmiş zaman biçimi, yerine getirilmemiş bir gerekliliği göstermek için olumlu yapıda kullanılır.
Yapılmaması gerektiği halde yapılmış bir işi göstermek için olumsuz cümlede kullanılması gerekir.

Example:
1 — You should have come earlier. They have left.
(Daha erken gelmeniz gerekirdi. Ayrıldılar.)

2 — I shouldn’t have bought that tie. My wife didn’t like it.
(O kıravatı almamam gerekirdi. Karım beğenmedi.)

3 — He shouldn’t have been told the news here.
(Haberin kendisine burada söylenmemesi gerekirdi.)

EXERCISES
A — örneklerden yararlanarak SHOULD ile cümleler kurunuz. İfade ettiği anlama dikkat ediniz:

Example:
Don’t drive fast.
i know I shouldn’t, but I can’t help it.
1 — Don’t eat too much.
2 — Don’t smoke too much.
3 — Don’t work too hard.
4 —Don’t stay until late.
5 —Don’t spend so much money..
6 —Don’t buy that old house.
7 —Don’t tell him the bad news.
8 —Don’t swim in such a cold weather.
9 —Don’t sell your car.
10 —Don’t park here.

B —Aşağıdaki örnekten yararlanarak geçmiş zaman ifade eden cümlelerde yerine getirilmemiş bir gerekliliği belirten cümleler kurunuz:

Example:
Hülya didn’t write to me.
Really? I think she should have written to you.

1 —Ahmet didn’t telephone.
2 —She didn’t buy that pair of shoes.
3 —I didn’t take the doctor’s advice.
4 —We didn’t pay attention to the traffic signs.
5 —They didn’t invite us.
6 —He didn’t go to the party.
7 —She didn’t dance with him.
8 —They didn’t listen to the teacher.
9 —They didn’t study hard.
10 —We didn’t watch that film.

Yapılmaması gerektiği halde aşağıdaki işler yapılmıştır. SHOULD ile nasıl ifade edebiliriz?

Example:
He was late. The teacher didn’t let him enter the classroom.
He shouldn’t have been late.

1 —He parked his car in anad parking place and the police gave him a ticket.
2 — They had to study hard, but they didn’t.
3 — You had to send a telegramme to your friend, but you forgot.
4 — I had to catch the early train, but I went to bed late and couldn’t get up early.
5 — They drove fast. They had an accident.
6 — You went to an expensive restaurant. You couldn’t pay the bill.
7 — She went out in the cold weather without her coat on and became ill.
8 — I ate too much and couldn’t sleep last night.
9 — We bought that old car and had a lot of trouble with it. 10 — The students made a noise and the teacher got angry.