İbn Tufail (1105-1185), Endülüs’te yaşamış bir filozof, astronom ve yazardır. Hayy bin Yaqzan adlı romanı, İslam dünyasında yazılmış ilk roman olarak kabul edilir.
İbn Tufail, 1105 yılında İspanya’nın Ceuta şehrinde doğmuştur. Babası, Ceuta’nın önemli bir hukukçusudur. İbn Tufail, ilk eğitimini Ceuta’da aldı. Daha sonra, Fes, Şam ve Kahire’de eğitim gördü. İbn Tufail, 1169 yılında Fes’de Sultan Eyyubi’nin baş danışmanı oldu. 1171 yılında, Sultan Eyyubi’nin ölümünün ardından Kahire’ye gitti. Burada, Sultan Salih Eyyubi’nin baş danışmanı oldu. İbn Tufail, 1185 yılında Kahire’de öldü.
İbn Tufail’in en önemli eseri, Hayy bin Yaqzan adlı romandır. Hayy bin Yaqzan, bir adanın ıssızlığında yetişen ve kendi başına aklı ve mantığıyla hakikati keşfeden bir adamın hikâyesini anlatır. Roman, İslam dünyasında yazılmış ilk roman olarak kabul edilir.
İbn Tufail’in diğer önemli eserleri arasında, Risalat al-Tabi’ah (Doğa Üzerine İnceleme), Risalah al-Qawaed al-Mantuqiyyah (Mantık Kuralları Üzerine İnceleme) ve Risalah fi al-Nafs (Ruh Üzerine İnceleme) bulunur.
İbn Tufail’in felsefesi, İslam dünyasında ve Avrupa’da büyük bir ilgi görmüştür. İbn Tufail’in felsefesi, özellikle aklın ve mantığın önemi üzerinedir. İbn Tufail’in felsefesi, günümüzde de tartışılmaktadır.