Bizi etkileyen bir problem varsa neden olduğunu bilmek, hangi ihtiyacı karşıladığı için var olduğunu bilmek önemlidir. Kendimizi problemin bir parçası olarak görürsek uzun yıllar onun etkisinden kurtulamayız. Ama çözümün bir parçası olarak kendimizi odaklarsak problemi çözecek içgörüyü, donanımı, seçenekleri fark edebiliriz.
Yeniden çerçevelendirme yolları ile hayatımızın kaptanı olmaya aday bireyler olarak problemlerimize çözümler üretebilir, büyük gibi görünen sorunların etkisini hafifletebiliriz.
YENİDEN ÇERÇEVELENDİRME BİÇİMLERİ
1- Büyütmek
2- Küçültmek
3- İçeriği değiştirmek
4- Niteliği değiştirmek
1- BÜYÜTMEK: Sorun spesifikse konuya daha global, büyük perspektiften bakmak faydalı olabilir.
2- KÜÇÜLTMEK: Sorun spesifik olmayan genel düzeyde bir faktörden menşe alıyorsa, bütünü parçalara ayırarak çözüm üretmek faydalı olabilir. Örneğin; haftalık hedefi üç ayrı güne bölme gibi.
3- İÇERİĞİ DEĞİŞTİRMEK: Bir şeyin anlamını yeniden gözden geçirip, farklı düzeyde tanımlamak. Koşu bandında yürümeyi sıkıcı bulan kişiden, koşu bandında walkman dinlemesini istemek gibi. Bazen içeriğin değişmesi, o işi başarma konusunda kişiye motivasyonel güç verebilir.
4- NİTELİĞİ DEĞİŞTİRMEK: Her davranışın niteliğini koşullar belirler. Koşullar değişince çerçevemiz de değişir. Egzersizde ödül yüksektir. Kendimizi iyi, canlı, neşeli hissederiz. Bedel ise çok küçüktür. Zihin ve beden sağlığı için kırk beş dakika ayrılmaktadır. Egzersiz niteliksel olarak çok kıymetlidir. Yorulmanın, vakit harcamanın değil; sağlıklı olmanın, dinç olmanın göstergesidir.
ZOR DURUMLARDA YENİDEN ÇERÇEVELEME KİŞİYİ FERAHLATIR: Yapmak, bitirmek zorunda olduğumuz bir işten hoşlanmadığımızda o işi bitirmiş olarak hayal edebiliriz. Ve bunu sık sık tekrarlayabiliriz. İlave olarak o iş bittiğinde sahip olacağımız kazanımları, ödülleri de almışız gibi hayal edebiliriz. Bu bize özveriyle o işe sarılma, sevgiyle ilgilenme gücü verir.
NEREDEN BAŞLAYACAĞIMIZI BİLMEDİĞİMİZ ZAMANLAR OLMUŞTUR: Bazı işleri gözümüzde çok büyütürüz. Küçülterek işin bir ucundan başlamak kişiye başaracağım hissi verir.
BİR ZORLUKLA KARŞILAŞTINIZ. BAŞA ÇIKAMAYACAĞINIZI DÜŞÜNDÜĞÜNÜZDE: Geçmişteki benzer konulardaki başarılarınızı, aldığınız ödülleri, sevinçlerinizi düşünün.
BİR PROJENİN SONUCUNU GETİREMEYECEĞİNİZ KONUSUNDA ENDİŞE DUYDUĞUNUZDA: Ne yapabileceğinize odaklanın. Her şeyi hemen yapmak zorunda değilsiniz. Önce yapabileceğiniz, başarabileceğiniz taraflarına odaklanın. Onları başardıkça zihin üretim merkezleri açılır ve ümitsiz taraflarınızla ilgili çözümler üretmeye başlayabilirsiniz. Veya nasıl profesyonel destek alabileceğinizi fark etmeye başlayabilirsiniz.
Cevdet Mirmahmutoğulları
Hayatın Kaptanı Ol kitabından
